Afrika'nın tropikal bölgelerine, özellikle Sudan'a özgü olan demirhindi ağacı, ülkemizde pek yaygın olarak kullanılmamaktadır. Bitki olarak uzun zamandır kullanılmasına rağmen, Osmanlı Mutfağı'nda şerbeti yapıldıktan sonra bilinir hale gelen demirhindinin insan sağlığına birçok faydası bulunmaktadır. Vücudu adeta yenileyen bu mucizevi bitki hakkında merak edilenleri derledik. Özellikle karaciğerin işlevini güçlendirerek toksinlerin atılmasına yardımcı olur. Demirhindinin faydaları nelerdir? Düzenli olarak demirhindi şerbeti içerseniz ne olur?
Afrika kökenli olan demirhindi, 5000 yıl önce keşfedilmiş bir bitkidir. Gıda olarak tüketilmesinin yanı sıra bitkisel tedavilerde de kullanılmaktadır. Hint hurması olarak da bilinen demirhindinin yaprakları hayvan yemi olarak kullanılırken, meyvesinden reçel yapılır. Ekşimsi bir tada sahip olan demirhindi, yemeklerde, salatalarda ve turşularda kullanılabilir. Bazı bölgelerde üzerine toz şeker eklenerek tüketilir. Papatya ve sinameki ile karıştırılarak doğal bir müshil ilacı elde edilebilir. Ancak, çok güçlü bir müshil olduğundan dolayı, uzman önerisi olmadan tüketilmesi tavsiye edilmez.
Demirhindi Nedir?
Demirhindi ağacı, baklagiller familyasının bir üyesidir ve fasulyeye benzer bir kabuk içinde taneli meyveler üretir. Bu meyveler, kabukları ve çekirdeklerinden arındırıldıktan sonra püre haline getirilerek kullanılmaktadır. Hindistan mutfağında bu ağacın taze yaprakları da yemeklere eklenir.
Demirhindi püresi oldukça ekşi bir tada sahiptir, bu nedenle şeker gibi tatlı bir malzemeyle karıştırılarak kullanılmalıdır. Demirhindi püresinin ekşiliği narenciyeyi anımsatırken, aynı zamanda hafif karamelimsi ve isli bir lezzete de sahiptir.
Osmanlı Döneminde Kullanımı:
Ülkemizde Osmanlı döneminde keşfedilen demirhindi, şerbet olarak sarayda yapılmasının ardından sağlık açısından faydaları anlaşılınca doğal tıbbi tedavilerde de kullanılmaya başlanmıştır. Düzenli tüketildiğinde karaciğeri temizleyerek 20 yaş gençleştirdiği belirlenmiştir. Güçlü bir antioksidan ve anti-enflamatuar etkisi vardır. Ayrıca, E, B, C vitaminleri ile demir, fosfor, manganez ve diyet lifi içermektedir.
Osmanlı'da özellikle Ramazan sofralarının vazgeçilmezi olan şerbetin yapımında kullanılan tamarind'in Türkçe adı demirhindi, Arapça "temr-i Hindi" yani "Hint hurması" ifadesinden türemiştir. Son dönemde yeniden keşfedilmiş olsa da, aslında demirhindi Osmanlı mutfaklarında en sık kullanılan baharatlardan biriydi. Marco Polo'dan Evliya Çelebi'ye, birçok gezginin eserlerinde adı sıkça geçen demirhindi, Orta Çağ'dan bu yana hem lezzeti hem de şifası nedeniyle ilgi odağı olmuştur.
Faydaları Nelerdir?
Susuzluğu gidermesi en yaygın faydaları arasındadır. Ayrıca vücuttaki sıvı oranını dengeleyerek böbreklerde taş ya da kum oluşumu da engeller. Bu yüzden uzmanlar özellikle akşam yemeğinden sonra en fazla 2 bardak demirhindi şerbeti içilmesini tavsiye eder.
Bazı besinlerden dolayı ortaya çıkan mide ekşimesine de iyi gelir. İçerdiği antioksidan maddeler sayesinde mide asidini dengeleyerek ciddi rahatsızlıkları önler. Ayrıca demirhindi şerbeti bağırsakları yumuşatarak kabızlık gibi ciddi olan sindirim sorunun oluşumunu önler. Metabolizmayı hızlandırarak besinlerin kana çabuk karışmasını sağlarken toksinlerinde vücuttan atılmasını sağlar.
Çevresel etkilerden dolayı deforme olmuş sinir hücrelerindeki toksinleri azaltarak psikolojik hastalıklara yakalanma riskini azaltır. Konsantre gücünü artırarak yorgunluk gibi sağlık sorunlarının yaşanmasını önler.
C vitamini kandaki kötü kolesterolü düşürerek damarlardaki kanın akışını kolaylaştırır. Demirhindi meyvesinde yüksek oranda bulunan bu vitamin damarlardaki kanın akışını kolaylaştırarak kalp rahatsızlıklarına yakalanma oranını düşürür. Aynı zamanda bu duruma bağlı ortaya çıkabilecek yüksek tansiyonu da önlemiş olur.
Anti-mikrobiyal özelliği sayesinde de vücuttaki zararlı parazitleri azaltır. Bağışıklığı güçlendirerek vücudu kanserli hücrelere karşı korur. Aynı zamanda bağırsaklardaki kurtları ortadan kaldırır.
Demirhindiden yapılan içecek karaciğeri tüm toksinler temizler. 20 yaş karaciğeri gençleştirir. 50 gram demir hindiyi yarım litre suyun içinde kaynatınız. Daha sonra suyu süzünüz ve sabah akşam bir bardak tüketebilirsiniz.
