14 Mayıs Pazar günü yapılan oylama sonucunda hiçbir cumhurbaşkanı adayı yüzde 50’lik oy oranını geçemedi ve cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci tura kaldı. Türkiye Raporu, sonuçlara ilişkin bir veri analizi yaparak, milletvekilliği ve cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki oy değişiklikleri üzerinden seçmenlerin oy davranışına mercek tuttu.
Söz konusu analize göre CHP ve Yeşil Sol Parti seçmenleri, Kılıçdaroğlu’na sırasıyla yüzde 96 ve 97 oranlarında destek verirken İYİ Parti seçmeninin Kılıçdaroğlu’na desteği yüzde 81’de kaldı. Buna karşın AKP seçmeninin Erdoğan’a desteği yüzde 95, MHP’nin desteği ise yüzde 93 olarak gerçekleşti.
Türkiye Raporu tarafından ‘ekolojik çıkarım’ modeli ile yapılan veri analizindeki bulgular şöyle:
• 2023’te Milletvekili seçiminde Adalet ve Kalkınma Partisi ( AK Parti)’ne oy veren seçmenlerin yüzde 95’i, Cumhurbaşkanlığı seçiminde AK Parti’nin içerisinde olduğu Cumhur İttifakı’nın adayı olan Recep Tayyip Erdoğan’a oy verdi. 2023’te Milletvekili seçiminde AK Parti’ye oy kullanan seçmenin yüzde 4’ü (yaklaşık 0,8 milyon kişi) Sinan Oğan veya Muharrem İnce’ye oy verdi.
• 2023’te Milletvekili seçiminde Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)’ne oy veren seçmenlerin yüzde 96’sı, Cumhurbaşkanlığı seçiminde CHP’nin içerisinde olduğu Millet İttifakı’nın adayı olan Kemal Kılıçdaroğlu’na oy verdi. 2023’te Milletvekili seçiminde CHP olarak oy kullanan seçmenin sadece yüzde 3’ü (yaklaşık 0,4 milyon kişi) Oğan veya İnce’ye oy verdi.
• 2023’te Milletvekili seçiminde Milliyetçi Hareket Partisi (MHP)’ne oy veren seçmenlerin yüzde 93’ü, Cumhurbaşkanlığı seçiminde MHP’nin içerisinde olduğu Cumhur İttifakı’nın adayı olan Erdoğan’a oy verdi. 2023’te Milletvekili seçiminde MHP için oy kullanan seçmenin yüzde 6’sı (yaklaşık 0,3 milyon kişi) Oğan veya İnce’ye oy verdi.
YAKLAŞIK SAYI TAHMİNİ
• 2023’te Milletvekili seçiminde İYİ Parti’ye oy veren seçmenlerin yüzde 81’i, Cumhurbaşkanlığı seçiminde İYİ Parti’nin içerisinde olduğu Millet İttifakı’nın adayı olan Kılıçdaroğlu’na oy verdi. 2023’te Milletvekili seçiminde İYİ Parti’ye oy verenlerin yüzde 16’sının Cumhurbaşkanlığı seçiminde Kılıçdaroğlu’na oy vermeyip Oğan veya İnce’ye oy verdiği görülmektedir. Yaklaşık 0,8 milyon İYİ Parti seçmeninin Oğan veya İnce’ye oy verdiği tahmin edilirken bu istatistik ile analize konu partiler arasında Oğan ve İnce’nin en fazla miktarda oyu İYİ Parti seçmeninden aldığı tahmin edilmektedir.
• 2023’te Milletvekili seçiminde Yeşil Sol Parti (YSP)’ye oy veren seçmenlerin yüzde 97’si, Cumhurbaşkanlığı seçiminde Kılıçdaroğlu’na oy verdi. 2023’te Milletvekili seçiminde YSP’ye oy verip Cumhurbaşkanlığı seçiminde Kılıçdaroğlu’na oy vermeyen seçmenler arasında Oğan veya İnce’den ziyade Erdoğan’ın öne çıktığı tahmin edilmektedir. Erdoğan YSP seçmeninin yüzde 2’sinin Cumhurbaşkanlığı seçiminde oyunu aldı.
• 2023 Milletvekili seçiminde AK Parti, CHP, MHP, İYİ Parti ve YSP dışında bir partiye oy veren seçmenler arasında Cumhurbaşkanlığı seçiminde en fazla oyu yüzde 54 ile Erdoğan, yüzde 35 ile Kılıçdaroğlu aldı. Bu seçmen grubunda Oğan veya İnce’nin toplam payı ise yüzde 10 olarak gerçekleşti.
• Oğan veya İnce’nin diğer partilerin seçmenlerinden aldıkları oylar açısından en yüksek oranda geçişin İYİ Parti’den (yaklaşık 830 bin kişi) olduğu görülmektedir. Milletvekili seçimlerinde AK Parti’ye oy veren yaklaşık 794 bin kişinin Cumhurbaşkanlığı seçiminde Oğan veya İnce’ye oy verdiği tahmin edilmektedir. 2023 Milletvekili seçiminde AK Parti, CHP, MHP, İYİ Parti ve YSP dışında bir partiye oy veren seçmenler arasında Cumhurbaşkanlığı seçiminde Oğan veya İnce’ye oy veren kişi sayısının yaklaşık 604 bin kişi olduğu tahmin edilmektedir.
• Milletvekili ve Cumhurbaşkanlığı seçimi eş zamanlı olarak gerçekleşse de sandığa giden bazı seçmenlerin Milletvekili seçimlerinde geçersiz oy veya oy kullanmama tercihinde bulunurken 295 bin kişinin Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Erdoğan’a, 174 bin kişinin Kılıçdaroğlu’na oy verdiği görülmektedir.
