Alzheimer hastalığı, hafızayı ve bilişsel yetileri yavaş yavaş kaybettiren en yaygın nörolojik rahatsızlıklardan biri olarak biliniyor. Bilim insanları, hastalığın kesin nedenlerini anlamak için yıllardır çalışmalar yürütüyor. Son araştırmalar ise şaşırtıcı bir gerçeği ortaya koydu: Diş eti hastalıkları, Alzheimer gelişiminde kritik bir rol oynayabilir. Ağız sağlığı ile beyin fonksiyonları arasındaki güçlü bağlantı, hastalığın seyrini değiştirebilecek önemli ipuçları sunuyor.
Beyinde Küçülmeye Neden Oluyor
NHS’ye göre Alzheimer, beynin belirli bölgelerinde küçülmeye (atrofi) yol açan bir hastalık. Genetik faktörler, yaşlanma ve çevresel etkenlerin yanı sıra, bilim insanları son yıllarda ağız sağlığının da bu süreçte etkili olabileceğini ortaya koydu. Yapılan araştırmalarda, Alzheimer hastalarının beyinlerinde diş eti hastalığına neden olan bazı bakterilere rastlandı. Bu bulgu, diş eti iltihaplarının beyin sağlığı üzerindeki etkisinin sandığımızdan çok daha büyük olabileceğini gösteriyor.
Ağızdaki Bakteriler Beyne Nasıl Ulaşıyor?
Louisville Üniversitesi’nden mikrobiyolog Jan Potempa’nın liderliğinde yapılan 2019 yılı çalışması, Porphyromonas gingivalis adı verilen bakterinin diş eti hastalıklarına neden olduğunu ve aynı zamanda Alzheimer hastalarının beyin dokularında da tespit edildiğini ortaya çıkardı. Bilim insanları, fareler üzerinde yapılan deneylerde bu bakterinin ağızdan beyne ulaşarak burada çoğaldığını keşfetti. Daha da çarpıcı olan ise, bu bakterinin Alzheimer ile ilişkilendirilen amiloid beta proteinlerinin üretimini artırması oldu. Bu durum, bakterilerin yalnızca beyne ulaşmakla kalmayıp hastalığın ilerleyişini de hızlandırabileceğini gösteriyor.
Alzheimer'a Sebep mi Oluyor, Yoksa Sonucu mu?
Diş eti hastalıklarının Alzheimer’ı doğrudan tetikleyip tetiklemediği henüz kesinleşmiş değil. Bazı uzmanlar, bu bakterilerin beyne ulaşarak hastalığı başlatabileceğini savunurken, bazıları ise Alzheimer nedeniyle hastaların ağız bakımını ihmal ettiğini ve bu yüzden diş eti hastalıklarının ortaya çıktığını düşünüyor. Ancak hangi teori doğru olursa olsun, ağız sağlığının beyin sağlığı ile yakından ilişkili olduğu gerçeği göz ardı edilemez.
Ağız Hijyenine Daha Fazla Önem Verilmeli
Diş eti hastalıkları ve Alzheimer arasındaki bağlantı tam olarak netleşmemiş olsa da, uzmanlar ağız sağlığının korunmasının bilişsel fonksiyonlar üzerinde olumlu etkiler yaratabileceğini belirtiyor. Düzenli diş fırçalama, diş ipi kullanımı, sağlıklı beslenme ve diş hekimi kontrolleri yalnızca ağız sağlığını değil, genel sağlığı da koruma açısından büyük önem taşıyor.
