Sokak hayvanlarına yönelik düzenlemeleri içeren Hayvanları Koruma Kanunu geçtiğimiz aylarda meclise sunuldu. 17 maddelik kanun teklifinden oluşan kanun teklifinde kuduz, bulaşıcı hastalık veya tedavi edilemeyen hastalığı olan veya sahiplenilmesi yasak olan hayvanlara ötanazi yapılması yani öldürülmesi istendi. Hayvanların ötenazi ile öldürülmesini isteyen yasa teklifine vatandaşlardan ve hayvanseverlerden tepki geldi.

Sokak hayvanlarıyla ilgili yasa değişikliğinde bütün yetkiler belediyelere bırakılarak, düzenlemeye uymayan belediye başkanları 6 aydan 2 yıla kadar hapis yaptırımı ile karşı karşıya kalacak. Bunun üzerine belediyeler sokak hayvanları ile ilgili yaptığı çalışmaları kamuoyuyla paylaşmaya başladı.

Sokak hayvanlarının ötenazi ile öldürülmesini içeren yasa teklifine karşı çıkan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, yaptığı çalışmaları  X hesabından “Tedavisini ve bakımını yap, kısırlaştır, sahiplendir. Biz bunu yapıyoruz.” notuyla paylaştı. Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, İmamoğlu’nun bu tweetini alıntılayarak yapılan çalışmaların yanlış olmadığını ancak eksik olduğunu vurguladı. Şahin, “Sn. Başkanım, bu konu siyaset üstü, insan ve hayvan canıyla doğrudan alakalı bir konu. Konuyu siyasi bir polemik ve tartışma zeminine çekmenin ne insanlara ne de sokak hayvanlarına faydası olmayacak. El birliğiyle, ortak akılla, başarılı örneklere bakarak hep birlikte çözeceğiz.” dedi.

İmamoğlu cevapsız bıraktı

Fatma Şahin’e yanıt ise İmamoğlu’ndan değil İstanbul Büyükşehir Belediyesi eski sözcüsü Murat Ongun’dan geldi. Ongun, “Fatma Hanım, sokak hayvanları için yaptıklarınıza teşekkür ederiz. Lakin siz 100 dönüm için tweet atarken, İstanbul’un 964 dönüm alanı sokak hayvanlarına ayırdığı bilgisi eksik kalmış. İstanbulla yarışmaya çalışmak sadece sizi yarı yolda bırakır.” dedi.

İmamoğlu'nun Yasa Tepkisi

İmamoğlu, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin sokak hayvanlarına yönelik yaptığı çalışmaları paylaştığı videonun ardından sosyal medya hesabı X üzerinden bir açıklama metni yayınladı.

İmamoğlu TBMM gündemine gelen, sokak hayvanlarıyla ilgili yasa tasarısı neden uygulanamaz? sorusuna yanıt verdiği paylaşımda şu ifadelere yer verdi:

“Mevcut yasa bile tam uygulanmamış, ilgili yönetimler tarafından yeterli sayıda barınak açılmamış, kısırlaştırma yapılmamış, personel ve kaynak ayrılmamıştır. İlgili bakanlıklar da bu konuda gerekli desteği vermemiştir.

Özellikle bazı bölgelerde sahipsiz sokak hayvanları tarafından saldırıya uğrayan vatandaşlarımız olduğu bir gerçektir ancak bu vakaların hangi bölgelerde yoğunlaştığının analizi yapılmadan her yere aynı uygulama dayatılmak istenmektedir. Hayvan ve insan refahının sağlandığı, bu yaşam dengesinin çok başarılı bir şekilde sağlandığı birçok bölgemiz, ilimiz, ilçemiz mevcuttur.

Sahiplendirme çalışması bugüne kadar yeterince yapılmamıştır. Bu konuda başarılı birçok örnek olmasına rağmen yaygın ve etkili bir teşvik çalışması yapılmamıştır.

Barınaklarda Toplamak Olanaksız

Yasa tasarısında hedeflenen sürede sokak hayvanlarının barınaklara toplanması hem olanaksızdır hem de bu tarz toplamanın popülasyonu daha da artıracağı bir gerçektir.

Biyolojik Denge Bozulabilir

Bazı bölgelerde kedi ve köpek popülasyonunun azaltılması ya da bitirilmesi biyolojik dengeyi bozup başka kemirgen ve vahşi hayvanların çoğalmasına yol açacaktır. Dünyada bunun birçok örneği mevcuttur.

Hayvan Satışı ve Üretimi Kontrol Altında Değil

İllegal ya da denetimsiz evcil hayvan satışı ve üretimi kontrol altına alınmamıştır.

Bu konuda gerekli çalışmaları yapmayan yerel yönetimlere yönelik denetim ve uygulama yapılmamış, gerekli durumlarda bakanlık devreye girmemiştir.

Yeni yasa tasarısının uygulanması için gerekli bütçe mevcut yasanın uygulanması için gerekli bütçeden çok daha büyüktür.

En önemlisi de uzun bir tarihsel sürede evcilleştirdiğimiz, yaşamımızın bir parçası olmuş bu canlıların yasa gereği milyonlarcasının uyutulmasının vicdanlarda oluşturacağı derin tahribattır.

Çözüm Akılla Hareket Etmek

Çözüm; bu konuda ortak akılla hareket etmek, pratikte başka sorunlara yol açan adımlar yerine uygulanabilir bir yasa hazırlamak. Mevcut yasada tanımlanmış ama bir türlü pratikte uygulanmamış adımları tek tek hayata geçirmektir. Sosyal olarak topluma uyum sağlamış, rehabilitasyonu yapılmış canlıların gönüllüler işbirliği ve desteğiyle alındığı yere bırakılması, takibinin yapılması, kayıt altına alınması, çip takılması, "bakımını yap, aşıla, kısırlaştır ve sahiplendir" yaklaşımı temel olmalıdır. Sorun yaşanan bölgelere özel olarak eğilmek, Bakanlığın da dahil olduğu altyapı, personel ve kaynak ile kültürümüze, geleneklerimize, canlılığımıza, insanlığımıza yakışan pratik uygulamaları hayata geçirmektir."

Fatma Şahin’den İmamoğlu’na Arazi Çıkışı

Şahin, İmamoğlu’nun “Tedavisini, bakımını yap, kısırlaştır ve sahiplendir.”  paylaşımı hakkında süreç doğru ancak eksik diyerek şunları ekledi:

“Bahsettiğiniz 3 aşamalı sistemde yüzbinlerce köpek sokağa tekrar bırakılıyor. Çünkü yüzde 100 sahiplendirme pratikte asla mümkün değil!

Kısırlaştırdığımız ama sahiplenilmeyen hayvanlar için, sağlıklı biçimde yaşayacakları doğal bir yaşam alanı, tabiat parkı kurmak gerekiyor.

Gaziantep’te 100 dönüm orman alanını sadece bu işleve ayırdık ve alana uzmanların uygun gördüğü biçimde fiziksel yatırım yaptık. Sorunu çok büyük oranda çözdük.

Sokakta Yaşayan Hayvanların Yaşam Ömrü 2-3 Yıl

Bu konuda şöyle de bir istatistiki veri var ki; sokakta yaşayan hayvanların ortalama yaşam ömrü 2-3 yıl. Yani hayvanları sokağa bırakarak aslında onlara iyilik yapmış olmuyoruz. Bilakis sokağa geri dönen her hayvan, erken ölümü için gün saymaya da başlıyor. (Kaza, hastalık vs)

Uygun doğal bir alan içinde, veterinerler gözetiminde özgür yaşam alanları kurmak sadece sokakları güvenli yapmıyor. Sokak hayvanlarına da sağlıklı ve çok daha uzun bir ömür sağlıyor.

Bu konu Siyaset Üstü

Takip ettiğimiz kadarıyla yeni yasa ana sorumluluğu, olması gerektiği gibi belediyelere veriyor ve böyle bir 4. aşamayı da zorunlu kılıyor. Sn. Başkanım, bu konu siyaset üstü, insan ve hayvan canıyla doğrudan alakalı bir konu. Konuyu siyasi bir polemik ve tartışma zeminine çekmenin ne insanlara ne de sokak hayvanlarına faydası olmayacak. El birliğiyle, ortak akılla, başarılı örneklere bakarak hep birlikte çözeceğiz.

Doğal ve Çok Geniş Yaşam Alanları Oluşturulmalı

‘Tedavi, bakım, kısırlaştırma’ sürecinin hemen arkasından doğal ve çok geniş yaşam alanları oluşturmanın mutlak faydasını fazlasıyla yaşadık Gaziantep’te biz, hala da yaşıyoruz. Daha fazla barınak yapmak da kesinlikle çözüm değil. Hayvanların yüzlerce dönüme yayılmış, yine hayvanseverler ile iç içe olacakları, rehabilite edilmiş, doğal tabiat parklarına ihtiyaçları var. Bu noktada her türlü bilgi ve tecrübe paylaşımı için ekiplerime talimat verdim. Parti gözetmeksizin arzu eden tüm belediyelerimize kapımız sonuna kadar açık olacak bu süreçte.”