Kredi kartı ve kredi kullanımı arttıkça borçlanmalar da ciddi bir yükseliş göstermiştir. Bütçesini planlı yönetemeyen birçok kişi, borcunu ödeyemeyerek hacizlik duruma düşmektedir.
Kanuna göre, icra memurları borçlunun geçimini sağlayacak temel ev eşyalarını haczedemez. Ayrıca, borçlunun yaşamını sürdürebileceği temel ihtiyaçlarını karşılayan ev eşyaları da haciz kapsamı dışında kalır.
Borçlunun ve aynı evde yaşayan aile bireylerinin gerekli eşyaları da haczedilemez. Avukat Coşgun, borçlunun ailesi için gerekli olan eşyaları sıraladı ve bunların haczedilemeyeceğini belirtti.
Borçlunun ve ailesinin ekonomik varlığını sürdürebilmesi için gerekli bazı mal ve haklar haczedilemez. Avukat Coşgun, Anayasa'nın 17. maddesi gereğince herkesin yaşama ve maddi-manevi varlığını koruma hakkına sahip olduğunu vurguladı.
İcra ve İflas Kanunu’nun 82. maddesine göre, borçlunun mesleğini sürdürebilmesi için gerekli olan eşyalar haczedilemez. Örneğin, bir terzinin dikiş makinesi ya da fırıncının hamur yoğurma makinesi bu kapsama girer.
Borçlu çiftçilerin geçimi için zorunlu olan arazi, çift hayvanları ve tarım aletleri haczedilemez. Bu düzenlemeden yararlanabilmek için borçlunun asıl mesleğinin çiftçilik olması gerekmektedir.
Borçlu ve ailesinin geçimi için zorunlu olan yiyecek ve yakacaklar, çiftçilerin mahsul için gerekli tohumlukları da haczedilemez. Borçlunun evcil hayvanları ve bu hayvanların ihtiyaçları da haciz kapsamı dışındadır.
Devlet malları, öğrenci bursları ve ordu veya kolluk hizmetlerinden malul olanlara bağlanan emekli maaşları gibi bazı maaş, tazminat ve ikramiyeler de hacze konu olamaz.
Haciz işlemleri, yüksek miktarda borçlarda ev veya araba gibi mülkler üzerinde de uygulanabilir. Avukat Bilge Çatalbaş, borçlunun 'hâline münasip ev' kriterine dikkat edilmesi gerektiğini belirterek, bu durumun borçlunun aylık geliri ve aile fertlerinin sayısı gibi verilerle değerlendirildiğini söyledi.
Avukat Çatalbaş, Yargıtay'ın emsal kararlarına değinerek, vergi dairelerinin haciz işlemlerinde, borçlunun 'hâline münasip ev' olup olmadığını ve taşınmazın satılması durumunda kalan bedelin borçluya yeterli olup olmadığını araştırmadan haciz işlemi yapamayacaklarını belirtti.
