Gelir İdaresi Başkanlığı, konut alım-satımlarında vergilendirme süreçlerini açıklayan bir broşür yayınladı. Yanlış beyan edilmesi durumunda uygulanacak yüksek cezalar ve gayrimenkullerin değer artış kazançlarının vergilendirilmesi gibi konular bu broşürde ele alındı.
Gayrimenkullerin beş yıl içinde satılması halinde, alım fiyatı ile satış fiyatı arasındaki fark, değer artışı kazancı olarak vergilendirilir. Miras yoluyla veya bedelsiz elde edilen gayrimenkullerden elde edilen gelirler, değer artışı kazancı olarak vergilendirilmez.
Özel inşaat ya da kat karşılığı yapılan daireler, arsa sahibi için değer artışı kazancı vergisine tabidir. 2023 yılında elde edilen değer artışı kazançları için uygulanan istisna tutarı 55 bin TL iken, 2024 için bu miktar 87 bin TL'ye çıkarıldı.
Gayrimenkul satışından elde edilen kazanç, belirlenen istisna miktarını geçmediği sürece gelir vergisi beyannamesi gerekmez.
Değer artışı kazancının hesaplanmasında, elde edilen gelirin maliyet, satış giderleri ve ödenen vergiler düşüldükten sonra kalan net miktar esas alınır.
Değer artışı kazancının hesaplanmasında TÜİK tarafından belirlenen Yİ-ÜFE oranları dikkate alınır.
Tapu harcı, alım-satım işlemlerinde beyan edilen tutar üzerinden hesaplanır ve her iki tarafça ödenir. Eğer alım-satım işlemlerinde beyan edilen tutar gerçek değeri yansıtmıyorsa, eksik ödenen miktar üzerinden ceza uygulanır.
Tapu harcıyla ilgili yanlış beyanlar için pişmanlık bildirimi yapılarak cezalardan kurtulmak mümkündür. Tapu işlemleri sırasında yanlış beyanlarda bulunulduğunda, eksik ödenen harçlar için yüksek cezalar uygulanır.
Değer artışı kazançlarında, elde edilen kazanç için uygulanan istisna miktarı yıllara göre değişiklik göstermektedir.
Gayrimenkul alım-satım işlemlerinde doğru beyan, cezai işlemlerden kaçınmak için büyük önem taşır. Pişmanlık hükümlerinden yararlanarak yapılan doğru beyanlar, mükelleflere yüksek mali yükümlülüklerden kurtulma imkanı tanır.
