Geçici bir düzenlemeye göre, değişikliğin yürürlüğe girdiği 2 Ağustos'tan önce uzlaşma talep edilmiş fakat henüz uzlaşma günü belirlenmemiş veya belirlenen uzlaşma günü yapılmamış ya da çeşitli nedenlerle ertelenmiş olan vergi ve cezalara eski hükümler uygulanacak. Bu durumda vergi aslı da uzlaşma kapsamına alınacak.
Vergide Uzlaşma Nedir? Vergide "uzlaşma", mükellef ile idare arasındaki anlaşmazlıkların mahkemeye gitmeden idari aşamada çözülmesini sağlayan bir mekanizmadır. İki aşaması vardır: tarhiyat öncesi ve sonrası. Bu uygulama, yargının yükünü azaltmayı hedefleyerek mükellef ile idare arasındaki anlaşmazlıkların karşılıklı anlaşmayla çözülmesini sağlar.
Mükellef, uzlaşma yoluyla ödeyeceği tutardan indirim kazanabilirken, idare de vergiyi hızla tahsil eder. Uzlaşma uygulaması geçmişte, şeffaflık eksiklikleri ve indirim gerekçelerinin belgelenmemesi nedeniyle eleştirilmiş ve anayasa aykırı olduğu öne sürülmüştür.
Uzlaşma Etkisizleştirildi Yaşanan tartışmalar sonucunda, uzlaşma standartlara bağlanarak sadece cezalar üzerinde indirim yapılacak şekilde düzenlenmiştir. Bu, uzlaşmanın etkinliğini büyük ölçüde azaltmıştır. Ayrıntılı bilgiye 17 Aralık 2020 tarihli yazımda ulaşabilirsiniz.
Son Torba Yasa ile Vergi Aslı Uzlaşma Kapsamından Çıkarıldı Son düzenleme ile vergi aslı uzlaşma kapsamından çıkarılmıştır. Bu, en çok eleştirilen vergi aslı üzerinden indirim yapılması olasılığını ortadan kaldırmıştır. Vergilerde indirim yapılmaması durumu, mevcut düzenlemenin yasal bir çerçeveye oturtulduğunu göstermektedir.
Yeni Düzenlemenin Olası Sonuçları Bu değişikliklerin olası etkileri şunlardır:
Vergi uyuşmazlıklarının sayısında büyük bir artış yaşanması muhtemeldir. Bu, yargının iş yükünü artıracak ve uyuşmazlıkların çözülme süresini uzatacaktır.
Artık sadece vergi ziyaı cezaları ve belirli bir tutarı aşan usulsüzlük cezaları uzlaşma kapsamında olacak, bu da vergi aslı bağımsız olarak dava edilebilecektir.
Vergi aslı için dava açıldıktan sonra vergi ziyaı için yapılan uzlaşma toplantısında anlaşma sağlanamazsa, cezalar için ayrıca dava açılabilecektir. Bu durum, iki ayrı davanın açılmasına neden olabilir.
Dava kaybedildiğinde, ceza ödenmeyecek ve yalnızca vergi ile gecikme faizi ödenecek. Gecikme faizi vergi matrahından düşülemiyor ancak bu durum, dava açma kararlarını olumsuz etkileyebilir.
Cezada uzlaşıp vergi aslı dava edildiğinde, davayı kazanırsanız cezanın iadesi tartışmalı olabilir. İdarenin, yargı kararıyla geçersiz kılınan vergi cezalarını mükellefe iade etmesi gerekebilir.
Bu aceleci düzenlemenin, geçmişteki sorunları ve olası yeni sorunları çözmesi için yeniden gözden geçirilmesi ve uygun bir düzenlemenin yapılması gerekmektedir.
