Gaziantep, Mezopotamya ve Akdeniz bölgeleri arasında stratejik bir konumda yer alan önemli bir ulaşım merkezidir. Tarihi İpek Yolu üzerinde bulunması nedeniyle tarihsel olarak birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan şehir, günümüzde de ulaşım açısından büyük bir kavşak noktasıdır. Güneyden ve Akdeniz'den doğuya, kuzeye giden kara yollarının birleşim noktasında yer alırken, GAP projesinin de girişinde bulunmaktadır.
Gaziantep'te şehir içi ulaşım konusunda da birçok alternatif seçenek bulunuyor. Ulaşım için sunulan seçenekler şu şekilde sıralanmaktadır; tramvaylar, özel halk otobüsler, Gazibisler ve körüklü otobüsler hizmet vermekte.
Gaziantep Ulaşım Altyapısı ve Demiryolu Bağlantıları
Gaziantep'in ulaşım ağı, kara yolları, demir yolları ve havayolu ile oldukça çeşitlenmiştir. Şehir, Adana-Malatya Demiryolunun Narlı İstasyonu'nu, Halep-Bağdat Demiryolunu ve Karkamış-Cerablus İstasyonu’nu birbirine bağlayan önemli demiryolu hatlarına sahiptir. Ayrıca, Fevzipaşa üzerinden geçen Halep Expresi, Gaziantep'in İslahiye ilçesinden Suriye'ye geçiş sağlar. Gaziantep, kara yolu ulaşımında ise Osmaniye üzerinden Adana ve Mersin'e, Birecik Köprüsü üzerinden Şanlıurfa'ya, Narlı üzerinden Kahramanmaraş'a, Fevzipaşa'dan Hatay’a, Kilis üzerinden Halep’e ve Adıyaman'a bağlanmaktadır.
Hava Ulaşımı
Gaziantep, havayolu ulaşımında da önemli bir merkezdir. Gaziantep Uluslararası Oğuzeli Havaalanı, şehir merkezine yaklaşık 20 km mesafededir. Her gün Gaziantep'ten Ankara ve İstanbul'a direkt uçuşlar yapılırken, çeşitli illere de haftanın belirli günlerinde tarifeli seferler düzenlenmektedir. Havaalanı, yurt dışı geliş ve gidişlerde gümrükleme işlemleriyle de hizmet vermektedir. Şehir merkezinden havaalanına, Türk Hava Yolları ve diğer havayolu şirketlerinin servis araçları ile ulaşım sağlanabilmektedir.
Karayolu Altyapısı ve Ulaşım Ağı
Gaziantep ilindeki toplam 3391 km'lik karayolu ağı, şehirdeki ulaşımın temelini oluşturmaktadır. Bu yolların 73 km'si otoban, 487 km'si il ve devlet yolu, 2831 km'si ise köy yolu olarak kullanılmaktadır. Şehir içi ulaşım ise otobüs, dolmuş ve taksilerle sağlanmaktadır. Gaziantep, karayolu ulaşımında adeta bir düğüm noktası işlevi görmektedir.
Gaziantep Ulaşım Ana Planı ve Stratejiler
Gaziantep'te ulaşım alanında yapılan planlama çalışmaları, şehir içindeki ve çevre yerleşimlerle olan ilişkileri göz önünde bulundurularak yapılmaktadır. Gaziantep Ulaşım Ana Planı (GUAP), şehirdeki toplu taşıma, trafik düzenlemeleri, karayolu altyapısı, otopark sistemi ve yayalaştırma projeleri gibi çeşitli alanlarda stratejik kararlar ve çözümler içermektedir. Bu plan doğrultusunda, ulaşım yatırımları önceliklere göre belirlenmiş ve uzun vadede ulaşım talepleri doğrultusunda adımlar atılacaktır.
Toplu Taşıma ve Akıllı Ulaşım Sistemleri
Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, şehir içi toplu taşıma sistemini modernize etmiştir. 2014 yılında başlatılan projelerle, 363 belediye otobüsü ve 53 tramvay hattı hizmete girmiştir. Şehirde 134 hatta toplam 1079 araçla toplu taşıma hizmeti sağlanmaktadır. Çevre dostu ulaşım hedefi doğrultusunda, 44 elektrikli otobüs alımı gerçekleştirilmiş olup, bu araçlar hava kalitesini iyileştirerek karbon salınımlarını azaltmayı hedeflemektedir. Ayrıca, Gaziantep Türkiye'nin ilk hidrojenle çalışan otobüslerini de hizmete sunmaya hazırlanmaktadır. Bu otobüsler, sıfır emisyon özelliği ile çevre dostu bir ulaşım alternatifi sunmaktadır.
Gaziantep Şehir İçi Ulaşım Uygulamaları
Gaziantep, akıllı ulaşım sistemleriyle de dikkat çekmektedir. Gaziulaş tarafından "Her Kart Gaziantep Kart" projesi ile bankaların temassız kredi kartları ve diğer ödeme kartları toplu taşımada kullanılabilir hale getirilmiştir. Ayrıca, 500 akıllı durak kurulmuş olup, vatandaşlar QR kodları ile otobüs hatlarını ve tahmini varış sürelerini öğrenebilmektedir. Bu sistem, toplu taşıma kullanıcıları için büyük kolaylık sağlamaktadır.
Gaziulaş resmi sitesi üzerinden Gazibis, bisiklet kiralama servisini de dilediğiniz zaman kullanabilirsiniz.
Gaziantep Kart-Gaziantep Ulaşım ve Bilişim Hizmetleri A.Ş. uygulaması üzerinden de online kart dolumları yapılıyor.
Gaziantep Şehir İçi Ulaşım Planı ve Gelişim Hedefleri
Gaziantep Ulaşım Ana Planı, şehri daha erişilebilir ve sürdürülebilir hale getirmeyi amaçlayan bir dizi strateji içermektedir. Raylı sistem planlaması, toplu taşıma, şehir içi yük taşımacılığı düzenlemeleri, bisikletli ulaşım, yaya ulaşımı, engelli ulaşımı ve otopark düzenlemeleri gibi bir dizi önlem, şehrin ulaşım altyapısının daha verimli hale getirilmesine katkı sağlamaktadır. Ayrıca, kent içi ulaşımda daha fazla sürdürülebilirlik ve çevre dostu çözümler geliştirilmesi hedeflenmektedir.
Gaziantep'te Türkiye’nin İlk Hidrojenli Otobüsü
Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, çevreci ulaşım yatırımlarına bir yenisini ekliyor. Karsan tarafından üretilen Türkiye'nin ilk hidrojenli otobüsü, Gaziantep'te hizmete girmeye hazırlanıyor. Bu proje, şehri EBRD tarafından "Yeşil Şehir" ilan edilen Gaziantep'in yenilenebilir enerji alanındaki yatırımlarının bir parçası olarak öne çıkıyor. Hidrojenli otobüslerin en büyük özelliği, diğer araçların aksine egzozdan yalnızca su buharı salmasıdır. Bu sayede, ulaşımdan kaynaklanan sera gazı salınımı önemli ölçüde azaltılacaktır.
Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, hidrojenli otobüslerin yakıtını, kurduğu güneş enerjisi santrallerinden elde edeceği enerji ile sağlayacak. Ayrıca, bu otobüsler kendi kendini şarj edebilecek. Hidrojen yakıtın oluşturulması ve depolanması için gerekli tesis çalışmalarını da belediye tamamlayarak çevre dostu ulaşım altyapısının temelini atmış olacak.
Gaziantep Hızlı Tren Projesi
Gaziantep'te ulaşımı daha hızlı ve verimli hale getirecek bir başka büyük proje ise Mersin – Adana – Osmaniye – Gaziantep Hızlı Tren Hattı. Bu hattın tamamlanmasıyla birlikte, mevcut 361 kilometrelik yol mesafesi 312,5 kilometreye inecek. Seyahat süresi ise 6 saat 23 dakikadan 2 saat 15 dakikaya düşecek. Saatte 200 kilometre hıza sahip olması planlanan bu hızlı tren hattı, yılda ortalama 6,4 milyon yolcu taşımayı hedefliyor. Ayrıca, yaklaşık 100 milyon ton yük taşımacılığı yapılması da planlanıyor. Bu projeyle, Gaziantep'e ulaşımda önemli bir kolaylık sağlanacak ve şehir, bölgesel ulaşımda önemli bir merkez haline gelecek.
Gaziantep'te yapılan ulaşım projeleri, gelecekte şehri daha modern, erişilebilir ve çevre dostu bir şehir haline getirmeyi amaçlamaktadır.
