Gaziantep Barosu Çocuk Hakları Komisyonu Yürütme Kurulu Üyesi Avukat Özlem Kartal, 9. Köy'e yaptığı açıklamada, çocukların sokaklarda çalıştırılmasının ardındaki yasal boşlukları ve alınması gereken önlemleri değerlendirdi. Çocukları zorla çalıştırmanın suç teşkil ettiğini belirten Kartal, "Çocukların mendil satması veya trafik ışıklarında cam silmesi, esasında dilendirilmeye zorlanmaları anlamına gelir. Bu, yanıltıcı bir durum yaratılarak yapılıyor olsa da temelde dilenciliktir," dedi.
Ne Yapılmalı?
Kartal, hukuki süreçlerin nasıl işlemesi gerektiğini şu şekilde açıkladı:
"Çocukları dilendiren kişiler, suç işledikleri için adli ve idari yaptırımlara maruz kalmalıdır. Eğer bu kişiler çocukların ebeveynleri ise, bu yaptırımlardan sonra çocukların durumu izlenmeli ve gerektiğinde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından koruma altına alınmaları sağlanmalı. Ancak uygulamada bu süreçler yetersiz kalıyor. Çoğu çocuk kayıt altına alınamıyor ve geçici olarak toplandıktan sonra tekrar sokaklara bırakılıyor."
Dilendirilen Çocukların Yaş Ortalaması Giderek Düşüyor
Kartal, dilenen çocukların yaş ortalamasının düştüğüne dikkat çekerek, "Daha küçük yaştaki çocuklar, insanları duygusal olarak harekete geçirmek için tercih ediliyor. Bazı çocuklar aileleri tarafından, bazıları ise aileleri olmadan çeteler tarafından dilendiriliyor. Bu durum çok tehlikeli ve acil müdahale gerektiriyor," diye ekledi.
Devletin çocuklara bakış açısının değişmesi gerektiğini vurgulayan Kartal, "Çocuklar bu ülkenin geleceğidir ve sağlıklı bir toplum için sağlıklı bir ortamda yetişmeleri şarttır. Bu da hem toplumun hem de devletin çocuklara bakış açısını değiştirmesini gerektirir," dedi.
“Hayalet Çocuklar”
Kartal, toplumun bu çocuklara duyarsız kalmasını eleştirerek, "Bu çocukları adeta sokak lambası gibi görüyoruz, fark etmiyoruz bile. Ben bunlara 'hayalet çocuklar' diyorum," ifadelerini kullandı ve vatandaşların bu çocuklarla karşılaştıklarında hemen kolluk kuvvetlerine haber vermelerini önerdi.
Temel Çocuk Hakları Ana Rahmine Girdiği Anda Başlar
Çocuk hakları savunuculuğu yapan Avukat Özlem Kartal, BM Çocuk Hakları Sözleşmesi uyarınca çocukların haklarının "ana rahmine düştükleri anda" başladığını belirtti. Kartal, çocukların sahip olduğu hakları şöyle sıraladı: yaşam ve gelişme hakkı, isim ve vatandaşlık hakkı, sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı, insani şartlarda yaşama hakkı, eğitim hakkı, istismar ve ihmalden korunma hakkı, ekonomik sömürüden korunma hakkı, uyuşturucu bağımlılığından korunma hakkı, düşünce ve ifade özgürlüğü, engelli çocukların hakları ve dinlenme, eğlenme ve kültürel faaliyetlere katılım hakkı.