Suriye'deki savaş ve çatışmalar nedeniyle ülkesinden ayrılan Suriyeliler, Türkiye'nin çeşitli şehirlerine yerleşmiş durumda. Gaziantep'teki Suriyelilerin kalma nedenleri ve bu konudaki veriler, kentin sosyal ve ekonomik yapısını etkiliyor.
Suriyelilerin Türkiye’de Kalma Nedenleri
Suriyelilerin Türkiye’de kalmasının temel nedeni, ülkelerindeki güvenlik sorunları olarak öne çıkıyor. Ancak, daha iyi yaşam koşulları arayışı da önemli bir etken. Türkiye’de resmi verilere göre, 14 Nisan 2022 itibarıyla 3 milyon 769 bin Suriyeli “geçici koruma” altında yaşıyor. Bu sayının daha yüksek olduğu iddia ediliyor.
Kalma İsteği Artıyor
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) tarafından desteklenen “Suriyeliler Barometresi” araştırmalarına göre, 2017 yılında Suriye’ye kesinlikle dönmek istemeyenlerin oranı yüzde 17 iken, bu oran 2020’de yüzde 78’e yükseldi. Suriyelilerin ülkelerine dönmeyi düşünmemelerinin başlıca nedeni, Suriye'nin hala güvenli olmaması ve daha iyi bir yaşam arzusudur.
Ekonomik Kriz ve Göçmen Tartışmaları
Türkiye'de 2023 seçimleri yaklaşırken yaşanan ekonomik kriz ve resmi enflasyonun yüzde 60’ı aşması, döviz karşısında TL’nin değer kaybetmesi ve tüketici güven endeksinin düşmesi, Suriyelilerle ilgili tartışmaları artırdı. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Ramazan Bayramı için Suriyelilerin ülkelerine gitmelerine izin verilmeyeceğini açıkladı.
Göçmenlerin Gelecek Perspektifi
UNHCR desteğiyle yapılan araştırmalarda, Suriyelilerin “Suriye’ye dönmeyi hiçbir şekilde düşünmüyorum” diyenlerin oranı 2017’de yüzde 17, 2019’da yüzde 52 ve 2020’de yüzde 78 olarak belirlendi. Ancak “Suriye’de savaş biter ve bizim istediğimiz şekilde bir yönetim oluşursa dönerim” diyenlerin oranı, 2017’de yüzde 60 iken, 2019’da yüzde 30’a ve 2020’de yüzde 16’ya düştü. Bu, Suriyelilerin gönüllü geri dönüş konusunu artık gündemlerinden çıkardığını gösteriyor.
Dönmemek İçin Nedenler
2020 yılı verilerine göre, Suriyelilerin ülkelerine dönmeme nedenlerinin başında güvenlik sorunları geliyor. Katılımcıların yüzde 70’i “Güvenli bir yer olmadığı için” yanıtını verirken, yüzde 30’u “Türkiye’de vatandaşlık almak istediğim için”, yüzde 25’i “Savaş devam ettiği için”, yüzde 20’si ise “Kötü ekonomik durumdan dolayı” dönmek istemediğini belirtiyor.
Üçüncü Ülkeye Gitme İsteği
Araştırmalara göre, Türkiye'deki Suriyelilerin yarısı üçüncü bir ülkeye gitmeyi düşünüyor. Katılımcıların yüzde 49’u “Fırsatım olursa giderim” derken, yüzde 43’ü “Hiçbir şekilde gitmeyi düşünmem” yanıtını verdi. Ayrıca, katılımcıların yüzde 9’u “T.C. vatandaşı olamazsam giderim” ve yüzde 7’si “Orada bana yardımcı olacak bir yakınım olursa giderim” dedi.
Gaziantep’teki Suriyelilerin kalma nedenleri ve gelecekteki beklentileri, hem kentin sosyal yapısını hem de Türkiye'nin göçmen politikalarını etkiliyor. Bu veriler, hem yerel yönetimler hem de ulusal politikalar açısından önemli bilgiler sunuyor ve göçmenlerle ilgili stratejik kararların şekillendirilmesine katkıda bulunuyor.
