Gıda intoleransı, vücudun belirli yiyecekleri sindirmekte zorlandığı bir durumdur. Bağışıklık sisteminden ziyade sindirim sistemiyle ilgili bir sorundur ve genellikle belirli gıdalara karşı yavaş ve gecikmiş tepkiler gösterir. Gıda intoleransı, alerjiyle karıştırılmamalıdır; alerjiler bağışıklık sistemini tetiklerken, intolerans sindirim problemlerine yol açar.
Gıda İntoleransı Belirtileri
Karın ağrısı
Şişkinlik
Gaz
İshal veya kabızlık
Mide bulantısı
Yorgunluk
Bu belirtiler, genellikle belirli bir yiyeceğin tüketilmesinden saatler sonra ortaya çıkar ve şiddeti kişiden kişiye değişir.
Gıda intoleransını tespit etmek için çeşitli yöntemler vardır:
Eliminasyon Diyeti: Şüphelenilen gıdalar bir süreliğine beslenmeden çıkarılır ve daha sonra yavaşça tekrar eklenerek belirtiler gözlemlenir.
Kan Testleri: IgG (immunoglobulin G) antikorlarını ölçen testler, hangi gıdalara karşı intolerans olduğunu belirlemeye yardımcı olabilir.
Deri Prick Testi: Alerjilerden ziyade intolerans için kullanılsa da bazen bu testlerle yiyecek duyarlılıkları da tespit edilebilir.
Laktoz İntoleransı: Süt ve süt ürünlerindeki laktozu sindirememe.
Gluten İntoleransı (Çölyak Hariç): Buğday, arpa, çavdar gibi tahıllardaki gluteni sindirememe.
Fruktoz İntoleransı: Meyvelerde ve işlenmiş gıdalarda bulunan fruktoz şekerini sindirememe.
Histamin İntoleransı: Peynir, şarap ve fermente gıdalarda bulunan histaminin sindirilmesinde sorun yaşanması.
FODMAP İntoleransı: Bazı karbonhidratları (Fermente Edilebilir Oligo-, Di-, Mono-sakkaritler ve Poliol) sindirememe. Özellikle irritabl bağırsak sendromu (IBS) olanlarda yaygındır.
Gıda İntoleransı Nasıl Yönetilir?
Gıda intoleransını yönetmenin en etkili yolu, soruna yol açan gıdaları belirlemek ve diyetinizden çıkarmaktır. Diyetisyen yardımıyla dengeli ve sağlıklı bir beslenme planı oluşturmak, intolerans belirtilerini kontrol altında tutmaya yardımcı olabilir.
