D vitamini eksikliği vertigoyu da beraberinde getiriyor. Günlük hayatta sık tükettiğimiz kahve ve yeşil çayın da vertigoyu tetiklediğini söyleyen uzmanlar, vertigoyla ilgili detayları anlattı.
Uzman Odyolog Hande Çalışkan, "Vertigo, bazen vücuttaki başka sağlık sorunlarının habercisi olabilir. Örneğin, zehirlenme durumlarında, hormonal değişikliklerde (gebelikte), demir eksikliği veya B12 vitamini eksikliği gibi durumlarda da vertigo ortaya çıkabilir. Ayrıca, D vitamini eksikliği de vertigo semptomlarına yol açabilir," dedi.
VERTİGO BELİRTİLERİ
Uzman Odyolog Çalışkan, "Baş dönmesi şikâyetleri; hastanın ayakta durabileceği, kusmadan kalabileceği, hissettiklerini konuşarak anlatabileceği seviyede ise ilk başvurulacak yer Acil Servis değil, Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Polikliniği olmalıdır," diye belirtti.
BİR HASTALIK DEĞİL, BULGUDUR
Vertigonun tanımını yapan Odyolog Çalışkan, "Halk arasında vertigo bir hastalık olarak tanınır. Halbuki, aslında bir hastalık değil, semptom ya da bulgudur. Vertigo; baş dönmesi demektir. Baş dönmesi bir hastalık değildir. Yaygın olarak hastalık anlamında kullanılan vertigo, aslında iç kulaktaki denge yapısında bulunan çeşitli organizmaların hareketiyle olan 'kulak kristallerinin oynaması' durumudur. Vertigo çeşitleri arasında en yaygın olanı da bu olduğu için her türlü vertigo şikâyeti, pozisyonel vertigo hastalığı zannedilmektedir." diye konuştu.
ETRAF DÖNÜYORMUŞ HİSSİ BELİRTİLER ARASINDA
Vertigoda görülebilecek belirtilere değinen Odyolog Çalışkan, "Etrafın dönüyormuş hissi, kişinin hareket ediyormuş hissi, gördüğü nesnelerin hareket halindeymiş gibi netlikten uzaklaşmış, flu ve karıncalanmış görmek, yer ayağının altından kayıyor zannetmek, birileri onu itiyormuş gibi veya çekiyormuş gibi hissetmek, yolda yürürken düz ilerleyemeyip yalpalamak veya sendelemek vertigonun belirtileri arasında sayılabilir," dedi.
STRES VERTİGO SEBEBİ OLABİLİR
Vertigonun nedenlerinden bahseden Odyolog Çalışkan, "İç kulaktaki kristallerin oynaması nedeniyle pozisyonel vertigo oluşur. Ani baş hareketleri, hareketli görsel uyaranlara maruz kalma, uzun süreli bilgisayar kullanımı veya masa başında yanlış postürlerde uzun süre oturma, stres, korku, uykusuzluk ve bazen de hiçbir açık sebep olmaksızın durup dururken meydana gelebilir. Vertigo şikayetinin süresi vertigoya neden olan hastalığa, hastanın yaşına, ek hastalıklarına, kronik durumlarına, kan değerlerine, stres-kaygı seviyesine, uyku düzenine, yorgunluktan korunma yeteneğine, uyarılara dikkat etme yeteneğine ve tetikleyici etkenlerden korunma yeteneğine bağlı olarak değişiklik gösterir," açıklamasında bulundu.
VERTİGO ATAKLARINDA YAPILMASI GEREKENLER
Vertigo atağı anında yapılması gereken 2 önlem olduğunu söyleyen Odyolog Çalışkan, şu bilgileri paylaştı:
"Birinci yapılacak hareket, tutunmaktır. Bulunduğunuz yer ev olur dışarısı olur, hareket halinde, yatarken veya ayakta olun fark etmez. İlk yapmanız gereken sabit bir yere tutunup kendinizi güvende almanızdır. Çünkü biz uzmanların en korktuğu durum, hastaların baş dönmesi yüzünden düşüp başlarını bir yere vurmaları veya bedenlerine zarar vermeleridir. İkinci yapılacak hareket ise gözlerinizi kocaman açıp karşıdaki sabit bir noktaya/nesneye bakmaktır. Gözlerinizi başınız dönerken asla kapatmamalısınız. Gözleri kapatmak, kendimizi güvende hissettirir gibi görünse de, baş dönmesinin seviyesini artırabilir ve baş dönmesine maruz kalma süresini uzatabilir. Karşınızdaki sabit nesneye odaklanmak, beyne etrafın hareket etmediği sinyallerini göndermemize yardımcı olur."
BAŞKA SAĞLIK SORUNLARININ HABERCİSİ OLABİLİR
Vertigonun başka hastalıkların habercisi olabileceğine değinen Çalışkan, şunları söyledi:
"Vertigo, genellikle iç kulaktaki denge organlarının dengesizliği sonucunda ortaya çıkan bir semptomdur. Ancak bazen vertigo, vücuttaki başka sağlık sorunlarının da habercisi olabilir. Örneğin, zehirlenme durumlarında, hormonal değişikliklerde (gebelikte), demir eksikliği veya B12 vitamini eksikliği gibi durumlarda da vertigo ortaya çıkabilir. Ayrıca, D vitamini eksikliği de vertigo semptomlarına yol açabilir. Bu yüzden vertigo yaşayan kişilerin semptomlarını ciddiye alması ve ihmal etmemesi önemlidir. Vertigonun altında yatan sebebin belirlenebilmesi için uzman bir doktor tarafından detaylı bir muayene yapılması, gerekli değerlendirme ve tetkiklerin yapılması gerekmektedir. Böylece vertigonun nedeni tespit edilerek uygun tedavi yöntemleri uygulanabilir ve hastalığın ilerlemesi önlenebilir."
KAFEİNİ AZALTMAK ÖNEMLİ
Vertigoya iyi gelen durumlardan bahseden Uzman Odyolog Çalışkan, şunları belirtti: "Kafeinin baş dönmesini tetiklediğine dair çok fazla akademik yayın mevcuttur, bu yüzden kafeini olabildiğince azaltmak iyi gelir. Kafeinden kastımız sadece kahve ve türevleri değildir. İçeriğinde kafein olan her şeyden sakınmalıyız. Yeşil çay da hastaların ataklarının en çok tetikleyen besinler başında gelir. Tuz tüketimini azaltmak da vertigonun tetiklenmesini önlemede önemli rol oynar. Yiyeceklerin içerisinde olabilir ancak üzerine ek tuz serpmekten kaçınmak, turşu gibi tuzu yoğun besinleri tercih etmemek faydalı olacaktır. Tansiyon ve şeker gibi metabolizmamızı doğrudan etkileyen değerleri aniden düşürecek veya yükseltecek her türlü yiyecek-içecek ve aktiviteden kaçınmak gereklidir. Stres, yorgunluk ve uykusuzluktan da kaçınmamız, vertigoyla baş etme sürecinde olumlu etki yapacaktır."
VERTİGONUN TEDAVİ YOLLARI
Uzman Odyolog Çalışkan, vertigonun tedavi yöntemleri hakkında şu bilgileri paylaştı:
"Vertigo tedavisi kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bazı durumlarda vücudun kendi denge onarım sistemleri işe yarayabilir, ancak bu süreçte yaşanan hissiyat devam edebilir. Bu durumlarda hasta, kompansasyon sürecindedir ve tedavi manevraları veya özel egzersizlerle desteklenmelidir. Pozisyonel vertigo için doğrudan bir ilaç tedavisi bulunmamaktadır, ancak semptomları azaltmak amacıyla betahistin gibi ilaçlar kullanılabilir. İlaç kullanılıyorsa, doğru teşhis için ilaçların bırakılması gerekebilir."