Son yıllarda yapılan araştırmalar, kalın bağırsak (kolon) kanserinin genç yaş grubunda giderek daha fazla görüldüğünü ortaya koyuyor. Eskiden daha çok 50 yaş ve üzerindeki bireylerde rastlanan bu hastalık, artık 20’li ve 30’lu yaşlardaki bireylerde de sıkça görülmeye başlandı. Uzmanlar, yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıklarının değişmesiyle birlikte gençler arasında kolon kanseri vakalarının arttığını belirtiyor.
Gençlerde Kolon Kanseri Artışının Nedenleri
Onkologlar ve gastroenterologlar, gençlerde kolon kanserinin artış göstermesinin arkasında çeşitli faktörlerin bulunduğunu belirtiyor. İşte uzmanların dikkat çektiği temel nedenler:
Hareketsiz Yaşam Tarzı: Teknolojinin gelişmesiyle birlikte masa başı işlerin ve hareketsiz yaşamın artması, bağırsak sağlığını olumsuz etkiliyor. Düzenli egzersiz yapmamak, bağırsak hareketlerinin yavaşlamasına neden olarak kansere zemin hazırlayabiliyor.
Fast Food ve İşlenmiş Gıda Tüketimi: Yüksek oranda işlenmiş et, şekerli ve yağlı yiyecekler içeren beslenme alışkanlıkları, bağırsak kanseri riskini artırıyor. Özellikle gençler arasında yaygın olan fast food tüketimi, bağırsak florasını bozarak kanser oluşumuna neden olabilecek iltihaplanmalara yol açabiliyor.
Lifli Gıdaların Az Tüketilmesi: Lif açısından zengin sebze, meyve ve tam tahılların az tüketilmesi, bağırsakların düzgün çalışmasını engelliyor. Lifli gıdalar sindirim sisteminin düzenli çalışmasını sağlarken, lif eksikliği kolon kanseri riskini artırabiliyor.
Genetik Faktörler ve Aile Geçmişi: Genetik yatkınlık da kolon kanserinin erken yaşta görülmesine neden olabiliyor. Ailesinde kolon kanseri öyküsü bulunan gençlerin, düzenli sağlık kontrolleri yaptırması öneriliyor.
Obezite ve Metabolik Hastalıklar: Obezite, diyabet ve insülin direnci gibi hastalıklar, kolon kanseri riskini artıran faktörler arasında yer alıyor. Sağlıksız kilo artışı ve dengesiz beslenme, bağırsak hücrelerinde kansere yol açabilecek değişimlere sebep olabiliyor.
Sigara ve Alkol Kullanımı: Sigara ve alkol tüketimi, bağırsak dokularına zarar vererek kansere yol açabilecek mutasyonları tetikleyebiliyor. Uzmanlar, sigara içenlerin ve alkol kullananların kolon kanseri riskinin daha yüksek olduğunu belirtiyor.
Kolon Kanserinden Korunmak İçin Neler Yapılmalı?
Uzmanlar, kolon kanserinden korunmak için şu önlemleri öneriyor:
Sağlıklı ve Dengeli Beslenme: Lif oranı yüksek sebze, meyve ve tam tahılları tüketmek bağırsak sağlığını korumaya yardımcı olur. İşlenmiş gıdalardan uzak durulmalı.
Düzenli Egzersiz Yapma: Haftada en az 150 dakika orta şiddette fiziksel aktivite yapmak, bağırsak hareketlerini düzenleyerek kansere karşı koruyucu etki sağlar.
Bağırsak Sağlığına Dikkat Etme: Probiyotik ve prebiyotik içeren gıdalar (yoğurt, kefir, fermente gıdalar) tüketmek, bağırsak florasını güçlendirerek kansere karşı koruma sağlayabilir.
Sigara ve Alkolden Uzak Durma: Kanser riskini azaltmak için sigara ve alkol tüketiminden kaçınılmalı.
Düzenli Sağlık Kontrolleri: Özellikle ailesinde kolon kanseri öyküsü bulunan gençlerin, erken yaşlardan itibaren doktor kontrolüne gitmesi öneriliyor. Kolonoskopi gibi tarama testleri sayesinde erken teşhis mümkün olabiliyor.
Uzmanlardan Erken Teşhis Uyarısı
Gastroenterologlar ve onkologlar, erken teşhisin hayat kurtardığını vurgulayarak, bağırsak alışkanlıklarında değişiklik, uzun süreli kabızlık veya ishal, dışkıda kan, ani kilo kaybı ve sürekli yorgunluk gibi belirtilerin ihmal edilmemesi gerektiğini belirtiyor.
Kolon kanseri, erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilen bir hastalıktır. Genç yaş grubunda görülme sıklığı artarken, sağlıklı yaşam alışkanlıkları ve düzenli sağlık taramaları ile bu riskin önüne geçmek mümkün olabilir.
