Ekonomik terimler arasında en karmaşık ve endişe verici olanlardan biri yeniden gündemde: Stagflasyon. Hem fiyatların hızla arttığı hem de ekonominin küçüldüğü bu nadir tablo, uzmanları uyarıya geçirdi.
Stagflasyon Nedir?
Stagflasyon, ekonomik büyümenin yavaşladığı veya tamamen durduğu, buna karşın enflasyonun yüksek seyrettiği bir dönemdir. İşsizlik oranları tırmanırken vatandaşların alım gücü azalır. Normal şartlarda durgunluk dönemlerinde fiyatlar da baskılanırken, stagflasyonda bu denge bozulur.
Bu Tablo Nasıl Ortaya Çıkar?
Maliyet Şokları:
Özellikle enerji ve ham madde fiyatlarındaki ani yükselişler, üretim maliyetlerini artırarak hem fiyatların yükselmesine hem de ekonomik faaliyetin zayıflamasına neden olur.
Para Politikası Hataları:
Merkez bankalarının büyümeyi desteklemek için uyguladığı düşük faiz politikaları, arz artışıyla desteklenmezse enflasyonu tetikler. Bu da büyümeyi sağlayamadan fiyatların yükselmesine yol açar.
Kur Oynaklığı ve Döviz Krizi:
Yerli para biriminin hızlı değer kaybı ithalatı pahalı hale getirir. Bu durum maliyetleri artırırken, tüketicinin alım gücünü düşürür ve ekonomiyi yavaşlatır.
Küresel Talep Düşüşü:
Dış pazarlardaki daralma, ihracatı olumsuz etkileyerek büyümeyi baskılar. Aynı anda iç piyasada fiyatlar yükselirse stagflasyon kaçınılmaz hale gelir.
Stagflasyonun Ekonomiye Etkileri
Stagflasyon süreci bir ülke ekonomisi üzerinde ciddi olumsuzluklar yaratabilir:
Hane halkının alım gücü düşer,
İşsizlik oranları artar,
Üretim ve yatırımlar yavaşlar ya da durur,
Piyasalarda güven kaybı yaşanır,
Sosyal huzursuzluklar artabilir.
