Kahramanmaraş Pazarcık merkezli 7.7 ve Elbistan merkezli 7.6'lık iki büyük deprem, Gaziantep'te tarihi yapılarda da ciddi hasara neden oldu. Yaşanan depremlerde Gaziantep Kalesi, Şirvani Cami, Karagöz Cami, Karatarla Cami gibi tarihi yapılar ciddi hasar aldı. Hasar alan yapıların restorasyonu için farklı disiplinlerden gelen akademisyenlerin oluşturduğu bilim kurulunun yaptığı toplantı ve incelemeler sonrası ilk raporlar Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin ve ilgili birim başkanlarına sundu.
Rapor, tarihi yapıları birçok açıdan ele aldı
İTÜ Mimarlık Fakültesi’nden Dr. Öğretim Üyesi Gülsün Tanyeli ve Dr. Öğretim Üyesi Umut Almaç, İTÜ Maden Fakültesi’nden Prof. Dr. Tuncay Taymaz, Mersin Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nden Prof.Dr. Tamer Gök, Hacettepe Üniversitesinden emekli Sanat Tarihçisi Mustafa Servet Akpolat, Gaziantep Üniversitesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Atilla Engin ve Sanat Tarihçisi Prof. Dr. Nusret Çam’ın oluşturduğu bilim kurulun raporlamasında birçok açıdan tarihi yapılar raporda incelendi.
Depremden etkilenen Gaziantep Kalesi, hanlar, camiler, hamamlar, kasteller, çeşmeler ve sivil mimari örneklerinden olan Antep evlerinde yürütülen çalışma sonunda oluşturulan raporda oluşan hasarların tipleri, nelerden kaynaklandığı ve çözüm önerileri konusunda başlıklara değinildi. Can güvenliği önlemlerin alınması, yapıların güvenliği, bütün miras tapularının belgelenmesi, depremde düşen kitabeler, çinilerin, rozetlerin, mukarnasların korunması, multidisipliner çalışmalarla projelerin çıkarılması gerektiğine raporda yer verildi.
“Bütün dönemlerin dokularını eski haline döndürecek altyapıyı oluşturacağız”
Yürütülecek çalışmalar hakkında açıklamada bulunan Başkan Fatma Şahin, deprem felaketi sonrası tarihi yapıların bilimin ışığında iyileştirecek, çözecek ve kuvvetlendireceklerini aktararak, ‘ Kültür şehri’, ‘Bilim şehri’, ‘Sanat şehri’ olan Gaziantep’i bilim kurulundan çıkan kararlarla hızlı bir şekilde eski günlerine döndüreceğiz. Buradaki hocalarımızın her biri kendi alanında uzman. Baktığımız zaman her birinin uzmanlık alanına göre Gaziantep Kalesi başta olmak üzere hanların, hamamların, minarelerin bir an önce restorasyona ihtiyaç olduğu bir dönemde bilimin sesine kulak vererek yapılan çalışmalardan çıkan elimizde çok önemli bir rapor var. Bu rapora göre öncelikle güvenlik ve ardından belgeleme başlıklarıyla aşamalarda ne yapmamız gerektiğini şehri hızlı bir şekilde bütün dönemlerin dokularını eski haline döndürecek altyapıyı oluşturacağız. Her bir hocamıza şahsım, şehrim ve ülkem adıma teşekkür ediyorum” dedi.
Akademisyenler değerlendirmede bulundu
Çalışmalar hakkında değerlendirmede bulunan Mustafa Servet Akpolat, 1993 yılından bu yana Gaziantep Kalesi üzerinde bilimsel araştırmalar yaptığını ifade ederek, “Deprem kale için büyük bir hasara neden olmuş. Yoğun bakımda olan bir hastayı görmüş gibi oldum. Kısa ve orta vadede kentin ve kalenin yaralarını sarmaya çalışacağız” dedi.
Prof. Dr. Tuncay Taymaz ise Gaziantep olarak kültür varlıkların korunması konusunda çalışmada Başkan Fatma Şahin ve valinin liderliği ve sahip çıkmasının durumu çok kıymetli kıldığınını dile getirdi.
Prof. Dr. Tamer Gök, depremin hasarının da çok kısa sürede atlatılacağına inandığını, bilimin rehberliğinde, bilginin ışığında kısa sürede restorasyonun tamamlanarak varlıkların kültürün ve toplumun istifadesine sunulacağını vurguladı.
“Diğer kentlerdeki çalışmalara örnek olacak bir oluşumu ortaya konuldu”
Gaziantep’te tarihi yapılarla ilgili yapılan girişimleri takdirle karşıladığını söyleyen Dr. Öğretim Üyesi Gülsün Tanyeli ise “Hızlı bir şekilde başlanılmasında Başkan Fatma Şahin önemli bir rol oynuyor. Diğer kentlerdeki çalışmalara örnek olacak bir oluşumu ortaya konuldu ve devamında da hazırladığımız raporlarla kendisine destek olacağız. Bunun için nasıl ilerlenmesi gerektiği konusunda, kültür varlıklarına yaklaşım konusunda ilgili tavsiye önerilerinde bulunacağız” diye konuştu.
“Kültür varlıkları da bizim çok önemli değerlerimiz ve misyonumuz”
Depremin yaralarını en kısa sürede sarılacağını söyleyen Prof. Dr. Atilla Engin de açıklamasında, “Kültür varlıkları da bizim çok önemli değerlerimiz ve misyonumuz. Bunları korumak ve gelecek nesillere ulaştırmak konusunda başkanımızın bir kurul oluşturması ve multidisipliner bir çalışma ve bilimsel bir çalışmayla kültür varlıklarının korunmasına yönelik gayret ve girişimlerini çok değerli buluyorum” ifadelerine yer verdi.
