Zeugma’nın mozaikleri, antik dünyanın kültürel mirasını günümüze taşıyan ve her biri farklı hikayeler anlatan eşsiz eserlere ev sahipliği yapmaktadır. Bu eserler, hem mitolojik hem de tarihsel bağlamda derin anlamlar taşırken, ziyaretçilere unutulmaz bir deneyim sunmaktadır.
Zeugma’nın Mozaiklerinde Saklı Hikayeler
Çingene Kızı Mozaiği
1998-1999 yıllarında yapılan kazılarla ortaya çıkan Çingene Kızı Mozaiği, Zeugma’nın simgesi haline gelmiş bir eser. Mozaiğin tasvir ettiği kişinin cinsiyeti net olarak belli olmasa da, örgülü saçları, eşarbı ve halka küpeleri nedeniyle "Çingene Kızı" olarak adlandırılıyor. Bunun yanı sıra, mozaikteki figürün her açıdan bakıldığında göz teması kurması, eseri "Ortadoğu’nun Mona Lisa’sı" olarak nitelendiriyor. Ancak, mozaikte tasvir edilen kişinin kimliği hâlâ bir sır olarak kalıyor. Yapılan araştırmalar, figürün Büyük İskender veya Yunan mitolojisindeki Gaia gibi figürlere benzetildiğini öne sürse de, kesin bir sonuca ulaşılamamıştır. Çingene Kızı’nın kaybolan parçaları, yıllar sonra Amerika'dan geri getirildi ve mozaik, Gaziantep’in önemli bir simgesi oldu.
Ares (Mars) Heykeli
Müzenin en önemli eserlerinden biri olan Ares heykeli, Zeugma Antik Kenti'nde bulunan 1.800 yıl boyunca toprağın altında kalmış bir bronz heykeldir. 150 cm boyundaki bu heykel, Roma döneminde yapılmış ve savaş tanrısı Mars'ı temsil etmektedir. Ayrıca, heykelin üzerinde yer alan yanık izlerinin, şehrin işgali sırasında yaşanan yangınlardan kaldığı tahmin edilmektedir.
Euphrates Mozaiği
Fırat Nehri tanrısı Euphrates’in tasvir edildiği bu mozaik, MÖ 4. yüzyılda yapılmış bir eserdir. Mozaikte, Euphrates’in testisinden akan suyla toprak arasındaki yeşillikler tasvir ediliyor. Fırat Nehri’nin trajik hikayesi, efsaneye göre, Euphrates’in öz oğlu Aksurtas’ı yabancı bir erkek zannedip öldürmesiyle başlar. Bu hatasının ardından Euphrates, acıyı kaldıramayarak kendini Medos ırmağına atıp canına kıymıştır. Efsane, nehrin adını nasıl aldığını anlatır.
Galateia Mozaiği
Galateia Mozaiği, Yunan mitolojisinde önemli bir hikayeye dayanır. Efsaneye göre, Galateia bir kız çocuğu doğurur ancak kocası Lampros, doğan çocuğun erkek olmasını ister. Galateia ise çocuğunu terk etmeyip, onu erkek gibi giydirerek kocasından saklar. Ancak, çocuğun güzelliği giderek artınca, Galateia’nın bu sırrı saklaması zorlaşır. Nihayetinde, kahinlerin tavsiyesiyle çocuğu Leto’nun tapınağına götürüp, cinsiyetinin değiştirilmesini ister. Leto, Galateia’nın yalvarmalarına dayanamayarak çocuğun cinsiyetini değiştirir.
Venüs’ün Doğuşu Mozaiği
Venüs, aşk ve güzellik tanrıçası Afrodit’in doğuşunu anlatan bu mozaik, Antik Roma'nın simgelerinden biridir. Venüs’ün doğuşu, farklı efsanelere dayalı olarak resmedilmiştir. Bir efsaneye göre, Venüs Zeus ve Dione'nin kızı olarak doğmuştur; diğerine göre ise Uranüs’ün kızı olarak kabul edilir. Bu mozaik, Roma'nın koruyucu tanrıçası Venüs’ün doğuşunu yücelten bir anlatım sunuyor.
Akhilleus Mozaiği
Zeugma’dan çıkarılan bu mozaik, Troya savaşındaki ünlü kahraman Akhilleus’un kimliğinin ortaya çıkışını tasvir eder. Yunan mitolojisinde, Akhilleus’un annesi ve babası, O’nu Troya savaşına katılmaması için Skyros adasına gönderir. Akhilleus, burada kadın kıyafetleri giyerek sarayda gizlenir. Ancak, Odysseus, Akhilleus’un gerçek kimliğini ortaya çıkarmak için zekice bir plan yapar ve Akhilleus, savaşçı kimliğini geri kazanır.
Dionysos ve Nike Mozaiği
Dionysos, şarap ve coşku tanrısıdır ve bu mozaikte zafer tanrıçası Nike tarafından idare edilen bir arabanın içinde tasvir edilmiştir. Panterlerin çektiği arabada Dionysos’un yanındaki Bakkha figürü, mitolojik hikayenin coşkulu ruhunu yansıtır.
Oceanos ve Tethys Mozaiği
Oceanos, tüm denizlerin tanrısıdır ve Tethys ile birlikte yaşar. Bu mozaikte, deniz canlılarıyla birlikte tasvir edilen Oceanos ve Tethys, mitolojinin deniz unsurlarını temsil eder. Ayrıca, yunuslarla birlikte avlanan Eros figürleri de mozaikte yer alır.