Aspirin, kimyasal adıyla asetilsalisilik asit (ASA), ağrı kesici, ateş düşürücü, anti-inflamatuar ve antitrombotik özelliklere sahip en yaygın kullanılan ilaçlardan biridir. Moleküler formülü C9H8O4 olan aspirin, prostaglandin adı verilen hormonların üretimini inhibe ederek, bu hormonlar tarafından tetiklenen ağrı, ateş ve inflamasyon gibi durumları hafifletir.
Tıbbi Kullanım Alanları
Aspirin, çok çeşitli tıbbi durumların tedavisinde kullanılır:
Ağrı ve Ateş: Baş ağrısı, diş ağrısı, kas ağrıları ve soğuk algınlığı semptomlarının tedavisinde etkilidir.
İnflamasyon: Romatoid artrit ve osteoartrit gibi inflamatuar durumların tedavisinde kullanılır.
Kalp Krizi ve İnme Önleme: Düşük dozda aspirin, kalp krizi ve iskemik inme riskini azaltmak için kullanılır.
Kanser Önleme: Düzenli aspirin kullanımı, özellikle kolon kanseri olmak üzere bazı kanser türlerinin riskini azaltabilir.
Yan Etkiler
Aspirin kullanımının bazı yaygın ve ciddi yan etkileri vardır:
Yaygın Yan Etkiler: Mide bulantısı, mide ağrısı, hazımsızlık ve diğer mide rahatsızlıkları.
Mide Ülseri ve Kanama: Uzun süreli kullanım, mide ülserine ve özellikle mide ve bağırsaklarda kanama riskini artırabilir.
Alerjik Reaksiyonlar: Kaşıntı, döküntü ve nefes darlığı gibi belirtiler görülebilir.
Ciddi Yan Etkiler
Reye Sendromu: Çocuklarda ve gençlerde, viral enfeksiyonlar sırasında aspirin kullanımı Reye sendromuna neden olabilir.
Astım: Aspirin, bazı astım hastalarında astım semptomlarını kötüleştirebilir.
Böbrek ve Karaciğer Hasarı: Yüksek dozda ve uzun süreli kullanım, böbrek ve karaciğer fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir.
