Hareket hastalığı, iç kulağın sık karşılaşılan bir bozukluğudur ve dalgalı deniz, uçak veya otobüs gibi taşıtların hareketine bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bu durum, dengenin bozulmasına ve kişinin bedensel hareketlerini konumlandırmakta güçlük çekmesine neden olur.

TAŞIT TUTMASININ (HAREKET HASTALIĞI) NEDENLERİ NELERDİR?

Hareket hastalığının temelinde, beyin tarafından hareketin algılanmasında üç farklı sinirsel yol kullanılması yatar:

İç kulaktan gelen uyarılar

Gözlerden gönderilen uyarılar

Vücut derin dokularından gelen uyarılar (proprioseptörler)

Bilinçli hareket edildiğinde (örneğin yürürken) bu üç sinirsel yol beyne uyumlu mesajlar gönderir. Ancak, araçla seyahat gibi bilinçli olmayan hareketlerde bu yollar arasında bir "anlaşmazlık" oluşabilir. Örneğin, araç içinde giderken gözler hareketi fark eder ancak iç kulak bu hareketi onaylamaz, bu da taşıt tutmasına yol açar. Taşıt tutması, mide bulantısı ve baş dönmesi gibi belirtilerle kendini gösterir.

Hareket hastalığının tam nedeni net olmasa da, üç sinirsel yol arasındaki uyumsuzluk bir varsayımdır. İç kulağın hareketi tespit eden yapıları olmaksızın hareket hastalığının oluşmayacağı düşünülmektedir. Gözlerden gelen mesajların çok etkili olmadığı varsayılır çünkü görme engelli bireylerde de hareket hastalığı ortaya çıkabilmektedir.

Hareket hastalığı, karmaşık ve yavaş hareketlerde, özellikle dikey ve yatay hareketlerin birlikte olduğu durumlarda daha sık görülür. Beyne ulaşan mesajların arasındaki anlaşmazlık bazı nörotransmitterlere bağlı olabilir. Bu nedenle, hareket hastalığını tedavi eden ilaçlar, nörotransmitterlere etki ederek tedaviye yardımcı olurlar.

HAREKET HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?

 Bulantı ve kusma

Baş dönmesi

 Terleme

Panikleme

Huzursuzluk ve sıkıntı

TAŞIT TUTMASI (HAREKET HASTALIĞI) TEHLİKELİ MİDİR?

Hareket hastalığı genellikle tehlikeli bir durum değildir, ancak rahatsız edici olabilir ve günlük yaşamı etkileyebilir. Çoğunlukla hareketin durmasıyla birlikte şikayetler de ortadan kalkar. Ancak bazı durumlarda, seyahatten birkaç gün sonrasında bile bulantı ve kusma devam edebilir.

TAŞIT TUTMASINA (HAREKET HASTALIĞI) KARŞI NELER YAPILABİLİR?

Seyahat sırasında gözlerinizle hareketi takip edin

  Arabada ön koltukta oturup gidiş yönüne bakın.

  Gemide güverteye çıkıp ufka bakın.

  -Uçakta pencere kenarına oturup dışarıyı seyredin. Hareketin en az algılandığı kanat üstünü tercih edin.

Yolculuk sırasında kitap okumayın veya ekranlara bakmayın

Hareket hastalığı olan başka bir yolcuyu izlemeyin veya onunla konuşmayın

Ağır kokulardan ve baharatlı yiyeceklerden kaçının

Doktorunuzun önerdiği ilaçları kullanın

TAŞIT TUTMASININ (HAREKET HASTALIĞI) TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

Hareket hastalığının kesin bir tedavisi yoktur, ancak seyahat sırasında alınabilecek önlemler ve bazı ilaçlar yarar sağlayabilir. Antihistaminikler, bulantı, kusma ve baş dönmesini önlemek için yaygın olarak kullanılır. Ayrıca, skopolamin etken maddeli antikolinerjik ilaçlar da bu şikayetleri gidermede etkili olabilir.

Hareket hastalığına karşı alınabilecek bu önlemler ve tedavi yöntemleri, seyahatlerinizde rahatlık ve konfor sağlayabilir.