Memelilerin tamamı süt üretir ve insanlar, inek, koyun, keçi, at, deve ve diğer memelilerin sütlerini besin kaynağı olarak kullanır. Prof. Dr. Çelik, bu geleneğin tarihî olarak yaklaşık 10.000 yıl öncesine dayandığını belirtti. "Sütün, insan yaşamının ilk dönemlerinde önemli bir besin kaynağı olduğunu biliyoruz. Anne sütü ise bebekler için gerekli tüm besin ögelerini içerir ve sağlıklı bir büyüme için vazgeçilmezdir" dedi.
Çeşitli hayvanlardan elde edilen sütün zengin besin içeriği hakkında da bilgiler veren Çelik, sütün iyi kaliteli bir protein kaynağı olduğunu, elzem amino asitleri önemli miktarda içerdiğini vurguladı. Ayrıca, sütün, buğday ve mısır gibi bitkisel protein kaynaklarındaki amino asit eksikliklerini tamamlayıcı bir profile sahip olduğunu ifade etti.
Ancak aşırı süt tüketimi iştahsızlık, anemi ve kabızlık yapar
Sütün, kalp sağlığı üzerindeki etkilerine de değinen Prof. Dr. Çelik, "Süt yağı, özellikle doymuş yağ asitleri içeriyor. Ancak yapılan araştırmalar, kişi için günlük alınan normal miktarlarda süt, yoğurt tüketiminin kardiyovasküler hastalıkların artışıyla ilişkilendirilmediğini gösteriyor" şeklinde konuştu. Çelik, süt ve ürünlerinin tüketilmesinin kalp hastalıkları riskini artırmadığını, tereyağı ile karşılaştırıldığında bazı çalışmalarda peynirin kötü kolesterol olarak tanınan LDL kolesterol seviyesini daha az yükselttiğini ifade etti.
Doğrudan ve dozunda süt tüketiminin kolorektal kanser riskini azaltabileceği yönünde çalışmalarında ortaya konulduğuna dikkat çeken Çelik, aşırı inek sütü tüketiminin ise çocuklarda iştahsızlık, anemi ve kabızlık gibi sorunlara yol açabileceğini belirtti.
“Kemik gelişimine katkı sağlar”
Prof. Dr. Çelik, süt ve süt ürünlerinin kemik sağlığına olan faydalarına da vurgu yaptı. "Süt ve süt ürünleri, yüksek biyoyararlanıma sahip kalsiyum kaynaklarıdır. Çocukluk ve ergenlik döneminde kemik gelişimine katkı sağlar ve yYetişkinlik döneminde, yapılan doğru fizik hareketlilikle birlikte kemik kaybını azaltmaya yardımcı olabilir " dedi. Ayrıca, süt ve ürünlerinin sadece kalsiyum değil, fosfor, magnezyum, potasyum, çinko gibi minerallerin de önemli bir kaynağı olduğunu belirtti.
“Zehir olanla olmayanı ayırt eden şey dozdur”
Prof. Dr. Fatma Çelik, sütün faydalarının bilimsel olarak kanıtlandığını ancak aşırı tüketimden kaçınılması gerektiğini vurguladı. "Her madde zehirdir. Zehir olanla olmayanı ayırt eden şey dozdur" diyen Çelik, ülkemizde yapılan araştırmaların, özellikle genç kız ve kadınların yeterli miktarda süt ve süt ürünleri tüketmediklerini gösterdiğine dikkat çekti.
