Gaziantep Organize Sanayi Bölgesinde faaliyet gösteren Merinos Halı’da çalışan Serdar Cengiz isimli işçinin 19 Temmuz’da “işveren tarafından haklı bir gerekçe göstermeksizin işten çıkarılmayı” düzenleyen işten çıkarma kodu olan kod 4 ile işten atıldığını belirten Karaca, işçinin haksız yere işten atılması nedeniyle işe iade talebiyle fabrika önünde direnişe başlaması üzerine Merinos Halı’nın SGK’ya bildirdiği kodu değiştirdiğini söyledi. Merinos Halı’nın SGK’ya bildirim yaptıktan 3 gün sonra kodu değiştirerek “devamsızlık” kodu olan kod-48’e çevirdiğini belirten Karaca, değişiklikten sonra işçiden “2 gün üst üste işe gelmediği” için savunma istendiğini de açıkladı. Serdar Cengiz’in tazminat hakkını da gasp eden bu uygulamayı “düzenbazlık” olarak niteleyen Karaca, işçinin atılmasını asıl sebebinin BİRTEK-SEN’in üyesi olması ve sendikanın Temmuz ayında asgari ücrete zam yapılması talebiyle yaptığı eyleme Cengiz’in katılarak sosyal medya hesabından paylaşması olduğunu belirtti.
PATRONA SEBEPSİZ YA DA HOŞUNA GİTMEYEN SEBEPLE İŞÇİYİ İŞTEN ÇIKARMA KEYFİYETİ VERMEKTE
İşten çıkış bildirgesine işverenin tek taraflı beyanının esas alınmasını hakkaniyete aykırı olarak yorumlayan Karaca “Bu uygulama, işçilerin iş güvencesi kalmayacak şekilde patrona sebepsiz ya da hoşuna gitmeyen sebeple işçiyi işten çıkarma keyfiyeti vermektedir. Haksız yere işten çıkartıldığını ispat etme külfeti altına giren işçiler, bu nedenle “işe iade” ya da “işçilik alacağı” gibi davalar açmaya zorlanmakta, yıllarca süren yargılama sürecinde sınırlı delille haklılık ispat etme çabasının yanında ağır yargılama giderleri yüküne de katlanmaya mecbur bırakılmaktadır.” dedi.
YENİ İŞ BULMAKTA DA ZORLANMAKTA
Dava sonunda haklılığını ispat eden işçilerin, ülkenin ekonomik koşulları nedeniyle aradan geçen yıllar içerisinde alacaklarını enflasyon karşısında erimiş şekilde alabildiğini ya da bazı durumlarda işyerinin muvazaalı işlemleri nedeniyle alacaklarını alamadığını vurgulayan Karaca “Bu durum işverene ikinci bir kolaylık sağlarken işçiyi de hem maddi hem manevi ağır bir yük altında sokmaktadır. Bütün bunların yanında işçiler hatalı kod nedeniyle işsizlik maaşı alamadıkları gibi yeni iş bulmakta da zorlanmaktadır.” ifadelerini kaydetti.
EMEP Milletvekili Sevda Karaca, Bakan Işıkhan’dan şu soruların yanıtını istedi:
1- Serdar Cengiz’in işten çıkışını önce kod-4, ardından kod-48 olarak SGK’ya bildiren ve resmi belgelerle sahtekarlık yaptığı açık olan Merinos Halı hakkında bir işlem başlatacak mısınız?
2- Serdar Cengiz’in işine iade edilmesi ve işinin garantisi için ne tür adımlar atacaksınız?
3- İşten çıkışlarda işveren beyanının esas alınması ve işçinin aksini ispat etmek için dava açmak zorunda bırakılması hakkaniyet ilkelerine uymakta mıdır? Adil olmayan bu hukuki düzenlemeyi değiştirmek üzere bir yasa çalışmanız bulunmakta mıdır?
4- Bir işe iade ya da işçilik alacağı davası; yerel mahkemede, istinafta ve Yargıtay’da ne kadar sürede sonuçlanmaktadır? 2024 yılında bu davaları açmak için işçiler harç, gider avansı, avukatlık ücreti dahil olmak üzere ortalama toplam ne kadar ücret ödemektedir?
5- 2020-2024 yıllar arasında;
a. İşten çıkartılan kaç işçi işe iade, işçilik alacağı için arabuluculuğa başvurmuştur?
b. İşten çıkartılan kaç işçi işe iade, işçilik alacağı ya da işten çıkış kodunun düzeltilmesi amacıyla diğer dava türlerinden en az birini açmıştır?
c. Açılan davalardan kaç tanesi kesinleşmiştir? Derdest davaların yerel mahkeme, istinaf ve Yargıtay dağılımı nedir?
d. Kesinleşen davaların kaç tanesi kabul/kısmen kabul, kaç tanesi ret ile sonuçlanmıştır?
