Gaziantep mutfağı, zengin ve çeşitli malzemelerin ustaca kullanımı, yöresel lezzetlerin harmanı ve geleneksel tariflerin titizlikle uygulanmasıyla tanınır. Bu zengin tarihsel birikim, mutfak kültürünün çeşitlenmesini ve derinleşmesini sağlamıştır.
Ayrıca, Gaziantep’in verimli toprakları, çeşitli sebze ve meyvelerin yetişmesine olanak tanır. Bu bolluk, mutfakta çeşitli malzemelerin kullanılmasını mümkün kılarken, şehri gastronomi açısından zengin bir bölgeye dönüştürmüştür. UNESCO, 33 farklı ülkeden 47 şehri "Yaratıcı Şehirler Ağı"na dahil etti. Şimdiye kadar sadece sekiz şehir gastronomi alanında UNESCO tarafından kabul edilmişken, Gaziantep ile bu sayı 9’a yükseldi. Bu şehirler arasında Çin, Brezilya, Güney Kore, Japonya, Kolombiya, Lübnan ve İsveç gibi ülkelerden kentler de yer alıyor. Bu önemli tescil, Gaziantep mutfağının küresel çapta tanınmasının önündeki en büyük adımlardan biri olarak kabul ediliyor.
Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’in öncülüğünde başlatılan bu süreç, Gaziantep’in UNESCO tarafından onaylanarak, Türkiye’nin bu alandaki öncü şehri olmasına vesile olmuştur.
Gaziantep’in UNESCO Yolculuğu
Gaziantep’in UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’na katılma süreci 2012 yılına dayanıyor. İlk başvuru bu yıl yapılmış olsa da eksiklikler nedeniyle kabul edilmemiştir. Ardından 2013 yılında yapılan ikinci başvuru ile 2014 yılında Gaziantep, gastronomi alanında UNESCO’nun aday adayı olarak kabul edilmiştir. Bu başarı, uzun yıllar süren yoğun çaba ve çalışmaların bir sonucu olmuştur.
Gaziantep’in mutfağı, yalnızca geleneksel yemekleriyle değil, aynı zamanda zengin kültürel mirası ve gastronomik çeşitliliğiyle de dikkat çekmektedir. Bugün, Gaziantep mutfağı dünya genelinde tanınan ve takdir edilen bir gastronomi merkezi haline gelmiştir.
UNESCO tarafından verilen tescil, Gaziantep mutfağını yalnızca yerel değil, küresel bir marka haline getirmiştir. Bu başarı, şehrin gastronomi alanındaki turizm potansiyelini artırırken, aynı zamanda yerel halk için de ekonomik fırsatlar yaratmaktadır. Büyükşehir Belediyesi ve yerel yönetimler gibi birçok kurum, bu kazanımı daha da değerli hale getirebilmek için çeşitli stratejiler üzerinde çalışmaktadır.
UNESCO’nun tescilinden sonra Gaziantep, mutfak kültürünü dünya çapında daha fazla tanıtmak ve yerel üreticiler ile işletmelerin uluslararası pazarda daha geniş bir yer edinmesini sağlamak adına adımlarını hızlandıracaktır. Bu tescil, Gaziantep mutfağının küresel bir marka olma yolundaki en önemli kilometre taşlarından biri olarak kaydedilmiştir.
Fatma Şahin'in Başarı Yolculuğu Açıklaması
Fatma Şahin, bu başarıyı duyurarak, "Gaziantep mutfağı, artık tescillendi ve dünyanın en önemli mutfaklarından biri haline geldi," diyerek mutfak kültürünün global ölçekteki başarısına dikkat çekti.
Gaziantep mutfağının, çeşitliliği ve eşsiz lezzetleriyle gastronomi dünyasında kendine sağlam bir yer edinmiş olduğunu vurgulayan Şahin, UNESCO tescilinin şehre, Türkiye’ye ve tüm dünyaya hayırlı olmasını temenni etti. Şahin, kültürel mirasın korunmasının herkesin sorumluluğu olduğunu belirterek, şunları söyledi:
"Uzun yıllardır odamızla yaptığımız çalışmaların bir sonucu olarak, şehrimiz mutfak yarışında birinci oldu ve hak ettiği tescili aldı. Gaziantep mutfağı yalnızca antik kentleriyle değil, gastronomisiyle de dünyaya kendini tanıtıyor. Kültürel turizmin gelişmesinde mutfak kültürümüzle büyük iddiamız var. Herkesi Gaziantep’e davet ediyoruz. Bu ödülü Türkiye'ye kazandırdığımız için büyük mutluluk ve gurur duyuyoruz. Gaziantep her zaman en iyisini hak ediyor. Tıpkı Aziz Sancar'ın Nobel Ödülü ile Türkiye'yi temsil etmesi gibi, bugün Gaziantep mutfağı da Birleşmiş Milletler'e damgasını vurmuştur."
Gaziantep Mutfağına Ait Lezzetler
1- Beyran
Gaziantep’in sabahları vazgeçilmezi olan beyran çorbası, yerel halkın güne erken başlamasına yardımcı olur. İç yağı, kuzu eti ve pirinçten yapılan bu çorba, sarımsak ve acı severler için zenginleştirilebilir. Beyran çorbası, sabah 10:00-12:00 saatleri arasında hala büyük bir kalabalığa ev sahipliği yapar. Eğer Gaziantep usulü bir kahvaltı deneyimi yaşamak isterseniz, Bakırcılar Çarşısı yakınındaki Metanet Restaurant’ı tercih edebilirsiniz.
2- Katmer
Gaziantep kahvaltısının geleneksel iki öğesi vardır: Beyran ve katmer. Katmer, incecik açılmış yufkanın içine taze kaymak, Antep fıstığı ve şekerle hazırlanıp odun fırınında pişirilir. Yanında genellikle bir bardak sıcak süt ya da çay ile servis edilen bu tatlı, arkadaşlarınızla paylaşabileceğiniz bir lezzet. Katmerin en başarılı örneklerinden biri için Katmerci Zekeriya Usta’yı ziyaret etmenizi öneririz.
3- Gaziantep Lahmacunu
Gaziantep lahmacunu, kendine özgü malzemeler ve pişirme tarzıyla fark yaratır. İnce hamurun üzerine sarımsak, yeşillik ve zırhtan geçirilmiş etle yapılan lahmacun, taş fırında pişirilir. Efsanevi Gaziantep lahmacunu deneyimi için Üçler Lahmacun’a uğramanızı tavsiye ederiz.
4- Ali Nazik
Ali Nazik, Gaziantep’in öne çıkan ocakbaşı lezzetlerinden biridir. Közlenmiş patlıcan ve sarımsaklı yoğurt karışımının üzerine tereyağında pişirilmiş kıyma ya da et konarak servis edilen bu yemeği, 1880'li yıllardan beri hizmet veren İmam Çağdaş’ta tadabilirsiniz.
5- Kıyma Kebabı
Gaziantep’te bir başka eşsiz lezzet ise kıyma kebabıdır. Kuzu eti ve kuyruk yağı ile yapılan, karabiber ve tuzla yoğrulup odun ateşinde pişirilen bu kebap, gaziantep mutfağının vazgeçilmezlerinden biridir. Kıyma kebabını en iyi şekilde tatmak için İmam Çağdaş’ın eski ustası Kebapçı Ömer’in mekanını ziyaret etmenizi öneririz.
6- Nohut Dürüm
Et yemeyenler için Gaziantep mutfağı nefis alternatifler sunar. Bunlardan biri olan nohut dürüm, haşlanmış nohutların baharatlarla karıştırılıp tırnak pide içinde maydanoz ve sumaklı soğanla servis edilmesiyle hazırlanır. Nohut dürümünüzü, acılı turp salatası ve açık ayranla tamamlamak da harika bir seçenek. Nohut Dürümcü Recep Usta, bu lezzeti en iyi sunan mekanlardan biridir.
7- Baklava
Gaziantep’in en ünlü tatlısı, baklavasıdır. İncecik açılmış yufkaların arasına bolca Antep fıstığı ve taze kaymak eklenerek fırınlanır. Üstüne dökülen sıcak şerbet ve tereyağı ile baklava, mükemmel bir tat sunar. Baklava, şöbiyet, fıstık dolama gibi tatlıları denemek için Gaziantep’i ziyaret etmelisiniz.
8- Menengiç Kahvesi
Yemeklerin ardından midelerinizi rahatlatmak için Gaziantep’in özgün menengiç kahvesini denemelisiniz. Kendine özgü aromasıyla menengiç kahvesini, tarihi Tahmis Kahvesi’nde, geleneksel Gaziantep müzikleri eşliğinde yudumlayabilirsiniz. Aynı zamanda zahter çayı da deneyebileceğiniz başka bir alternatiftir.
