Tabakhane, Şehreküstü, Hoşgör, Bey ve Akyol gibi mahalleler, bugün yalnızca Gazianteplilerin değil, şehir dışından gelen turistlerin de ilgisini çekiyor. Restore edilen taş yapılar, müzeler, kültür merkezleri ve kafelerle bu mahalleler, şehrin tarihini yaşatan cazibe merkezleri haline gelmiş durumda.
Mahalle Kültürü ve Birlikte Yaşam
Eskiden Gaziantep mahallelerinde farklı din ve kültürlerden insanlar bir arada yaşardı. Müslümanlar, Hristiyanlar ve Yahudiler, komşuluk ilişkilerini büyük bir saygıyla sürdürürdü. Ramazan ayında Müslümanlara yemek pişiren Hristiyanlar, cumartesi günleri yemek pişirmeyen Yahudi komşularına yemek götürürdü. Bugün, eski mahalle kültürünün izlerine hâlâ rastlamak mümkün. Arka sokaklarda kapı önlerinde oturup komşuluk ilişkilerini sürdüren kadınlar, eski zamanların sıcaklığını yaşatıyor.
Öne Çıkan Mahalleler ve Hikayeleri
Tabakhane Mahallesi
Gaziantep Kalesi’nin eteklerinde, Alleben Deresi’nin kenarında yer alan Tabakhane, adını deri işleyen tabakhanelerden almıştır. Dericilik esnasında çıkan kokular, halk arasında esprili söylemlere bile konu olmuştur. Tabakhane, tarihi boyunca esnafları ve kahvehaneleriyle ünlü olmuştur. Bugün, restore edilen taş evler ve çevresi, Gaziantep’in tarihini merak edenler için önemli bir durak.
Bey Mahallesi
Adını, 1587 yılında yapılan Bey Camii’nden alan Bey Mahallesi, Gaziantep taş mimarisinin en güzel örneklerini barındırıyor. Bir dönem Ermenilerle Müslümanların birlikte yaşadığı bu mahalle, bugün restore edilmiş yapılarıyla dikkat çekiyor. Oyuncak Müzesi, Gaziantep Araştırmaları Merkezi, Atatürk Anı Evi ve birçok butik otel, bu mahalleyi turistler için cazip bir bölge haline getirmiştir.
Şehreküstü Mahallesi
Şehreküstü Mahallesi’nin isminin kökeni, halk arasında en çok tartışılan konulardan biridir. Rivayetlerden biri, bir kişinin ailesine kızarak şehrin dışında bir ev yapması ve burada yalnız yaşaması üzerine “şehre küstü” denmesiyle bu ismin doğduğunu söyler. Bir başka rivayete göre ise bu isim, zalim bir krala karşı çıkan oğlunun şehri terk edip burada yerleşmesiyle bağlantılıdır. Şehreküstü, bugün eski taş yapılarıyla ziyaretçilerini bekliyor.
Akyol Mahallesi
Eskilerin "Ağyol" olarak andığı bu mahalle, entelektüel yapısıyla tanınır. 1879 yılında kurulan ve halen hizmet veren Amerikan Hastanesi, bu mahallede yer alır. Gaziantep’in okumuş ve eğitimli kesiminin çıktığı bir bölge olarak bilinir.
Hoşgör Mahallesi
Hoşgör Mahallesi’nin adı, 1950’li yıllarda gecekondu yapan mahallelilere belediye tarafından "hoşgörüyle" yaklaşılması sonucunda doğmuştur. Bugün, gecekondu mahallelerinden büyük bir semte dönüşen Hoşgör, Gaziantep’in farklı kültürlerden gelen insanlarını ağırlamış ve büyüyerek bir cazibe merkezi haline gelmiştir.
Yerel Yönetimlerin Restorasyon Çalışmaları
Yerel yönetimler, bu mahallelerin tarihi dokusunu koruyarak turizme kazandırmak için yoğun çaba harcadı. Restore edilen tarihi evler, hanlar ve camiler, bugün müze, butik otel ve kafelere dönüştürülerek hem şehre ekonomik katkı sağlıyor hem de bu mahalleleri canlı tutuyor.
