Gluten Nedir?
Gluten, buğday, arpa ve çavdar gibi bazı tahıllarda doğal olarak bulunan ve bilimsel olarak prolamin adıyla bilinen bir depo protein ailesine verilen isimdir. Pek çok farklı prolamin türü, gluten ailesinin şemsiyesinin altına girer ve doğal olarak bulundukları tahıl türlerine göre daha da ayrıntılı olarak sınıflandırılabilir. Örnek olarak buğdayda bulunan prolaminlere glutenin ve gliadin çavdarda bulunanlara sekalin ve arpada bulunanlara hordein adı verilir.
Gluten, insan beslenmesi sürecinde çok çeşitli fonksiyonel faydaları sağlar. Gluten türleri çoğunlukla tahıl bazlı gıdaların, özellikle ekmeklerin ortak özelliği olan yumuşak ve çiğnenebilir dokularının oluşmasından doğrudan sorumludur.
Gluten proteinleri ısıtıldıklarında, esneyebilen ve içinde havayı hapsedebilen elastik bir ağ oluşturur. Hamur dokusunun içinde hapsedilen hava da ekmeklerde, makarnalarda ve diğer benzer ürünlerde ideal kabarmaya ve nemin doğal olarak korunmasına izin verir.
Gluten bu kendine has ve benzersiz fiziksel özelliklerden çeşitli işlenmiş gıdalarda hem dokuyu iyileştirmek hem de gıdanın gerekli nemi tutmasını teşvik etmek için sıklıkla bir katkı maddesi olarak kullanılır.
Glutenden Zengin Besinler | Glutenden Yoksun Besinler |
---|---|
|
|
gluten nedir? glutensiz beslenme ve glutenli besinler
Glutenli Besinler | Gluten İçermeyen Alternatifler |
---|---|
Buğday | Pirinç |
Arpa | Mısır |
Çavdar | Quinoa |
- Buğday unu
- Arpa maltı
- Yulaf
Glutensiz Beslenme
Glutensiz beslenme, gluten intoleransı veya çölyak hastalığı olan kişiler için oldukça önemlidir. Bu kişilerin, günlük beslenmelerinde gluten içeren yiyecekleri tüketmemeleri gerekmektedir. Glutensiz bir beslenme planı oluşturmak için uzman bir diyetisyenle çalışmak önemlidir. Glutensiz beslenme, sağlıklı ve dengeli bir şekilde yapıldığında, bu sağlık sorunlarına sahip kişilerin yaşam kalitesini artırabilir.
- Glutensiz Beslenme İçin Öneriler
Glutenli Besinler | Glutensiz Alternatifler |
Buğday | Pirinç, mısır, quinoa |
Arpa | Patates, keten tohumu |
Çavdar | Tatlı patates, amarant |
Ekmek | Glutensiz ekmek, pirinç keki |
Makarna | Mısır makarnası, pirinç erişteleri |
Unlu Mamuller | Glutensiz unlarla yapılan ürünler |
Glutensiz beslenme, çölyak hastalığı veya gluten intoleransı olmayan bireyler için de tercih edilebilir. Bazı insanlar, glutenin sindirimlerini olumsuz etkilediğini fark eder ve glutensiz bir diyet denemek isteyebilirler. Bu durumda da yine bir uzmanın danışmanlığı önemlidir. Glutensiz beslenme, kişilerin yaşam tarzlarına uyum sağlamak ve sağlıklarını korumak için bir seçenek olabilir.
gluten nelerde var glutensiz
Gluten Nedir?
Glutensiz Beslenme
Gluten Nelerde Var?
Gluten, özellikle buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda yüksek oranda bulunur. Buğday, gluten içeriği en yüksek olan tahıl türüdür ve birçok günlük gıdada kullanılmaktadır. Ekmek, makarna, kreker, bisküvi gibi unlu mamuller gluten içerir. Arpa, gluten içeriği yüksek bir diğer tahıldır ve bira üretiminde kullanılmaktadır. Çavdar da gluten içeren bir tahıl olup, bazı ekmeğin ve tahıl bazlı içeceklerin yapımında kullanılır. Bunların yanı sıra, bazı hazır gıdalarda, soslarda, çorbaların içinde ve hatta kozmetik ürünlerde bile gluten bulunabilir.
Gluten İçeren Yiyecekler | Gluten İçermeyen Yiyecekler |
---|---|
Unlu mamuller | Pirinç |
Makarna | Mısır |
Bisküvi ve kekler | Amarant |
Bira | Quinoa |
Soya sosu | Teff |