Ülkede ekonomik krizin derinleştiği bir dönemde, büyük sanayi şirketlerinin düşük vergiler ödeyip yüksek miktarda devlet teşvikleri alması tartışma konusu olmaya devam ediyor. Evrensel Gazetesi muhabiri Uğur Zengin'in haberine göre, Adnan Ünverdi de düşük vergi ödeyip milyonlarca liralık hazine desteği alan sanayiciler arasında yer alıyor.

Yükümlü olunan kurumlar vergisi sıfıra indirgendi

Türkiye'de şirketlere yönelik yatırım teşvik belgeleri aracılığıyla milyarlarca lira kaynak sağlandı. Hükümet, geçtiğimiz 20 yıl boyunca 90 binin üzerinde şirkete bu tür belgeleri tahsis etti. Şirketlere tanınan vergi istisna ve muafiyetleri sayesinde, birçok şirketin ödemekle yükümlü olduğu kurumlar vergisi adeta sıfıra indirgendi. Öte yandan, yapılan yatırımların bir kısmı da devlet bütçesinden finanse edildi. Şirketler, gelirlerini düşük gösterme veya muhasebe hileleri ile zarar ettiklerini iddia ederek vergi ödemekten kaçındı. Sonuç olarak, Türkiye'de 90 binden fazla şirkete çeşitli indirimler, istisna ve vergi muafiyetleri ile kaynak aktarımı yapıldı.

İş dünyasının acı kaybı İş dünyasının acı kaybı

GSO Başkanı Adnan Ünverdi’de Listede

Bilgilere göre, 2022 yılında Gaziantep Sanayi Odası Başkanı Adnan Ünverdi'nin şirketi Ünverdi Plastik, 105 bin 612 lira kurumlar vergisi ödediği halde ciddi teşvikler aldı. Şirket, aynı yıl içinde Gaziantep'teki tesisini 35 milyon lira değerindeki iki yeni yatırım ile genişletti. Bu yatırımlardan ilkinin 10.5 milyon liralık kısmı devlet tarafından finanse edildi. Yatırım kapsamında faiz desteği, gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, 6 yıl süreyle sigorta primi işveren hissesi desteği ve yüzde 70 vergi indirimi gibi teşvikler sağlandı. Ayrıca, şirketin ikinci yatırımı için düzenlenen teşvik belgesi 7 milyon lira değerindeydi ve bu yatırımın 2.1 milyon liralık kısmı hazine tarafından karşılandı. Bu yatırım için de KDV istisnası, 6 yıl boyunca sigorta primi işveren hissesinin sıfırlanması ve yüzde 70 vergi indirimi gibi destekler verildi.

Birçok Kentin Sanayi Odası Başkanı Listede

Birçok şehrin sanayi odası başkanları, düşük vergiler ödeyerek milyonlarca lira değerinde devlet teşviklerinden faydalandı. Ankara Sanayi Odası Başkanı Seyit Ardıç'ın sahibi olduğu ve 2022-2023 yıllarında vergi ödemeyen Ardıç Cam için, Ankara'daki fabrikasına 2021 yılının sonunda teşvik belgesi verildi. Adana Sanayi Odası Başkanı Zeki Kıvanç'ın şirketi Kıvanç Tekstil, son iki yıl boyunca herhangi bir kurumlar vergisi ödemeden, fabrika modernizasyonu amacıyla teşvikler aldı. Bursa Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı İbrahim Burkay'a ait Burkay Tekstil, 2021 ve 2022 yıllarında vergi ödemeden geçti ve 2023 yılında sadece 135 bin 76 lira kurumlar vergisi ödendi. Bu şirket için Kasım 2021'de bir teşvik belgesi düzenlendi. Ege Bölgesi Sanayi Odası Başkanı Ender Yorgancılar'ın yönetimindeki İzeltaş, 2022 yılında hiç kurumlar vergisi ödemeyip, 2022 ve 2023 yıllarında toplamda dört yatırım teşvik belgesi aldı. 2023 sonlarında Balıkesir Sanayi Odası Başkanı Nazmi Yarış'ın Yarış Kabin Sanayii de teşvik aldı, fakat Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından teşvik detayları açıklanmadı. Eskişehir Sanayi Odası Başkanı Celalettin Kesikbaş'ın şirketi Lande Endüstriyel de teşviklerle desteklendi. Ancak yapılan yatırım, istisna ve muafiyetler gizlendi.

Kaynak: Muharrem Türkoğlu