Geçen hafta İngiltere'deki hastaneler, ishal, kusma ve benzeri norovirüs semptomları gösteren hastalar nedeniyle günde ortalama 961 yatakla dolup taştı. Önceki haftaya kıyasla yüzde 7'lik bir artış gözlemlenirken, geçen yıl bu dönemde 570 hasta, iki yıl önce ise 750 hasta aynı semptomlarla hastanelere başvurmuştu. İşte norovirüse dair bilmeniz gerekenler:
Mide ve bağırsakları etkileyen norovirüs, hızla yayılarak küresel çapta bir tehdit haline geliyor. Kusma, ishal ve şiddetli mide kramplarına neden olan bu virüs, her yaş grubunu etkileyebilir. Uzmanlar, norovirüs salgınlarına karşı hijyen tedbirlerinin artırılması gerektiğini vurguluyor.
Norovirüs Nedir?
Bağırsak iltihabına sebep olan norovirüs, Caliciviridae ailesine ait son derece bulaşıcı bir RNA virüsüdür. İlk kez 1968 yılında Ohio’da bir okulda tespit edilen bu virüs, yaz ve kış aylarında aktif hale gelebilir. Norovirüs, sindirim sisteminde ciddi rahatsızlıklara yol açarak akut gastroenterit vakalarının en büyük nedenlerinden biri olarak gösteriliyor.
Kapalı ve kalabalık alanlarda hızla yayılabilen virüs, özellikle hastaneler, okullar, kreşler, restoranlar ve toplu taşıma araçları gibi ortamlarda bulaşma riskini artırıyor. Mutasyona uğrayarak farklı türlere ayrılan bu virüs, enfekte olan bireyin bağışıklık sistemine rağmen tekrar hastalanmasına neden olabiliyor.
Norovirüs Nasıl Bulaşır?
Norovirüs, enfekte olmuş kişilerin dışkısı, tükürüğü veya vücut sıvılarıyla doğrudan temas yoluyla bulaşabilir. Virüsün yayılma yolları arasında şu faktörler yer alıyor:
Enfekte kişilerin temas ettiği yüzeylerden bulaşma
Kirli ellerle ağız, burun ve göze dokunma
Hijyenik olmayan gıdalar ve içme suları
Kabuklu deniz ürünleri, yetersiz yıkanmış sebze ve meyveler
Kötü hijyen koşullarına sahip ortak kullanım alanları (havuz, hamam, spa vb.)
Uzmanlar, virüsün sıcaklık değişimlerine ve birçok dezenfektana karşı dirençli olduğuna dikkat çekerek, hijyenin büyük önem taşıdığını belirtiyor.
Norovirüs Belirtileri Nelerdir?
Virüs bulaştıktan sonra 12 ila 48 saat içinde semptomlar ortaya çıkabilir. Belirtiler genellikle birkaç gün sürse de, virüs vücuttan tamamen atılmadan önce haftalarca bulaşıcı kalabilir.
Norovirüsün yaygın belirtileri şunlardır:
Şiddetli mide bulantısı
Kusma
Yoğun ishal
Karın bölgesinde kramp ve ağrılar
Ateş, kas ağrıları ve baş dönmesi
Vücutta su kaybı nedeniyle halsizlik ve bitkinlik
Özellikle çocuklar ve yaşlılar, su kaybı nedeniyle daha büyük risk altındadır. Küçük çocuklarda uyku hali, huysuzluk, susuzluk belirtileri ve ağlarken gözyaşı dökmeme gibi semptomlar da görülebilir.
Norovirüs Nasıl Tedavi Edilir?
Norovirüs için kesin bir tedavi bulunmamakla birlikte, hastalığın etkilerini hafifletmek ve komplikasyonları önlemek için çeşitli önlemler alınabilir.
Bol sıvı tüketmek: Kusma ve ishalle kaybedilen sıvının yerine konulması büyük önem taşır.
Hafif ve sindirimi kolay gıdalar tüketmek: Mideyi yormayacak besinler tercih edilmelidir.
Bol bol dinlenmek: Vücudun kendini toparlaması için yeterli uyku ve istirahat gereklidir.
Doktor önerisiyle ilaç kullanımı: Özellikle yüksek ateş veya şiddetli su kaybı durumunda tıbbi destek alınmalıdır.
Bazı vakalarda, özellikle sıvı kaybı yaşayan hastalara damardan serum takviyesi yapılabilir.
Norovirüsten Korunma Yolları
Virüsten korunmak için hijyen kurallarına sıkı bir şekilde uymak gerekir. Norovirüse karşı alınabilecek önlemler şu şekildedir:
Ellerin düzenli olarak sabun ve suyla yıkanması
Ortak kullanılan yüzeylerin dezenfekte edilmesi
Gıda hijyenine dikkat edilmesi, özellikle meyve ve sebzelerin iyice yıkanması
Kabuklu deniz ürünlerinin iyi pişirilmesi
Enfekte kişilerle yakın temastan kaçınılması
Kusmuk ve dışkı gibi virüs taşıyan maddelerin uygun şekilde bertaraf edilmesi
Uzmanlar, el dezenfektanlarının norovirüse karşı yeterince etkili olmadığını belirterek, sabun ve suyla el yıkamanın en güvenilir yöntem olduğunu vurguluyor.
Uzmanlardan Uyarı
Norovirüsün her yaştan bireyi etkileyebileceğini belirten uzmanlar, özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerin daha dikkatli olması gerektiğini söylüyor. Toplu alanlarda temizlik ve hijyen kurallarına uyulması gerektiğinin altını çizen sağlık yetkilileri, herhangi bir belirti durumunda en kısa sürede doktora başvurulmasını öneriyor.
