Sağlık Bakanlığı, dünya genelinde ve Türkiye’de giderek artan obezite sorununa dikkat çekerek önemli uyarılarda bulundu. Bakanlık, sağlıklı beslenme ve yaşam alışkanlıklarının değiştirilmemesi halinde 2035 yılında her 4 kişiden birinin obez olacağına işaret etti. Obezite ile mücadelede beslenme alışkanlıklarının düzeltilmesi gerektiğini vurgulayan uzmanlar, yanlış beslenme ve hareketsiz yaşamın ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirtiyor.
Obezite Sınırları Aşıyor
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), obeziteyi “vücutta sağlığı bozacak ölçüde anormal veya aşırı yağ birikmesi” olarak tanımlıyor. Uzmanlara göre bel çevresi ölçümü kadınlarda 80 cm, erkeklerde 94 cm’yi geçtiğinde riskli, kadınlarda 88 cm, erkeklerde 102 cm’yi geçtiğinde ise obezite olarak değerlendiriliyor. Obezite yalnızca aşırı kilo problemi değil, aynı zamanda hipertansiyon, diyabet, kalp-damar hastalıkları, inme ve bazı kanser türleri gibi birçok ciddi rahatsızlığa davetiye çıkarıyor.
Obezite Oranları Hızla Artıyor
DSÖ’nün 2024 raporuna göre, 2022 yılında yetişkin nüfusun %43’ü fazla kilolu, %16’sı obez olarak belirlendi. Çocukluk çağı obezitesi de büyük bir tehdit oluşturuyor. 5-19 yaş arası 160 milyon çocuk ve ergen ile 5 yaş altı 37 milyon çocuk obezite ile mücadele ediyor.
Dünya Obezite Federasyonu’nun 2023 yılı verilerine göre, mevcut eğilimler devam ederse 2035 yılında dünya genelinde 1.9 milyar insanın obez olacağı tahmin ediliyor. Bu da dünya nüfusunun %50’sinin fazla kilolu veya obez olacağı anlamına geliyor. Ayrıca, 2020 yılında her 11 çocuktan 1’i obezken, bu oranın 2035 yılına kadar %100’ün üzerinde artarak 400 milyona ulaşacağı öngörülüyor.
Sağlıklı Yaşam İçin Harekete Geçin
Sağlıklı bir yaşam sürdürmek için haftanın en az 5 günü, günde 30 dakika orta şiddetli fiziksel aktivite yapılması gerekiyor. Çocukluk çağında ise bu sürenin günde en az 60 dakika olması öneriliyor. Uzmanlar, ani kilo alıp vermenin metabolizmayı olumsuz etkileyebileceğini belirterek, dengeli kilo kontrolü sağlanmasının önemli olduğunu vurguluyor.
Beslenme Alışkanlıklarınızı Değiştirin
Sağlık Bakanlığı, "Şeker tüketimini azaltın, paketli gıdalardan uzak durun" uyarısında bulunarak şu önerileri paylaştı:
Günlük su tüketimine dikkat edilmeli.
Yemeklerde tereyağı, margarin ve kuyruk yağı yerine zeytinyağı ve bitkisel yağlar tercih edilmeli.
Şekerli ve işlenmiş gıdaların tüketimi azaltılmalı, basit şeker miktarı günlük enerjinin %10’unu geçmemeli.
Pastane ürünleri, tatlılar, çikolata ve şeker eklenmiş içeceklerden kaçınılmalı.
Meyve suyu yerine taze meyve tüketilmeli, eğer meyve suyu içilecekse %100 doğal meyve suları tercih edilmeli.
Beyaz ekmek ve pirinç yerine tam tahıllı ekmek ve bulgur tüketilmeli.
Sebze, meyve ve baklagillerin tüketimi artırılmalı, günlük en az 400 gram sebze ve meyve tüketilmeli.
Haftada en az iki kez balık tüketilmeli.
Protein alımı dengelenmeli, aşırı tüketimden kaçınılmalı.
Tuz ve Yağ Kullanımına Dikkat
Aşırı tuz tüketiminin sağlık açısından büyük risk oluşturduğunu vurgulayan uzmanlar, turşu, salamura ve yüksek tuz içeren gıdaların sınırlandırılması gerektiğini belirtiyor. Yemeklerin tadına bakmadan tuz eklememek, az tuzlu beslenme alışkanlığı kazanmak büyük önem taşıyor.