Şırdan Nedir, Hayvanın Neresinden Yapılır?
Şırdan, koyunun dört midesinden birine verilen isimdir. Gevişin meydana getirdiği sindirim işlemleri yer alan dört mide; işkembe, börkenek, kırkbayır ve şırdan olarak adlandırılır. Şırdan, bu midelerden sonuncusudur. Temizlendikten sonra içine şekerleme ve kıvırma ile doldurularak hazırlanan bu lezzet, aslında bir dolmadır ve tam adı şırdan dolmadır .
Adana mutfağının vazgeçilmez bir parçası olan şırdan, genellikle kuzunun şırdanı hazırlanır. Şekline göre alışılmışın dışında bir görüntüye sahip olan şırdan, pişirildikten sonra bol miktarda kimyon ve pul biber serpilerek servis edilir.
Şırdanın Faydaları ve Uyarılar
Şırdan, sakatat eşitliği olduğu için protein açısından oldukça zengindir. Ancak hazırlık sırasında doldurma rejimine göre parçalar artar. Prof. Dr. Canan Karatay , şırdan dolmasının sağlıklı bir yiyecek olduğunu belirtmekle birlikte, ürünün pirinç nedeniyle az tüketilmesi gerektiğini vurgulamaktadır.
Evde Şırdan Dolması Nasıl Yapılır?
Şırdan dolmasının lezzetini yakalamak için dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, iyi bir temizlik ve doğru baharatların kullanılmasıdır. İşte adım adım şırdan dolması tarifi:
Malzemeler:
4 adet şırdan
250 gram kıyma
Yarım kiloluk
Yarım kilo soğan
1 yemek kaşığı biber salçası
1 tatlı kaşığı tuz
1 tatlı kaşığı karabiber
Yapılışı:
Şırdanların Temizliği:
İçi temizlenmiş şırdanların önce soğuk suyla ardından sıcak suyla iyice yıkanması gerekir.
Şırdanları bir süre tuzlu ve limonlu suda bekletin. Bu işlem hem temizlik hem de çürümenin giderilmesi için önemlidir.
Tuzlu sudan silinir şırdanlar tekrar bol su ile durulanır. Temizlik işlemi zaman alabilir, ancak lezzetli bir sonuç için önemlidir.
İç Harcın Hazırlanması:
Soğanları küçük küçük kurtarır.
Pirinç, kıyma, biber salçası, tuz ve karabiberi bir kapta bileşim için iç harcı hazırlayın.
Şırdanların Doldurulması:
Hazırlanan iç harcı şırdanların içine doldurun.
Çok sıkı doldurmamaya dikkat edin, çünkü pişerken pirinçler şişecektir.
Şırdanların Pişirilmesi:
Doldurduğunuz şırdanları sökün.
Üzerine 3 su bardağı su ve biraz tuz ilave edin.
Şırdanları yaklaşık 60 dakika boyunca parlamalar gösterir.
Hizmet:
Pişen şırdanları servisi bol miktarda kimyon ve pul biber serpin.
Püf Noktaları:
Şırdan temizliği sırasında kesinlikle bakım yapmayın. İyi temizlenmemiş şırdanın kokusu çorbanın lezzetini verebilir.
Pişirme sırasında şırdanları delmeden önemlidir, aksi takdirde iç harcı dışarı çıkabilir.
Servis esnasında kimyon ve pul biber olmazsa olmazdır; bu baharatlar şırdanın lezzetini tamamlar.
Adana'nın Yöresel Mutfağında Şırdanın Yeri
Adana'da şırdan dolması, mumbar ve kokoreç gibi diğer sakatat yemekleriyle birlikte sıklıkla tüketilen bir lezzettir. Özellikle geceleri geç kalanlar, sokaklarda ya da yerel olarak yerelde şırdan dolması yemek, Adana kültürünün bir parçasıdır. Görüntüsü ilk bakışta sıra dışı gelse de, şırdan dolması lezzetiyle yiyenleri kendine hayran bırakıyor.
Afiyet olsun!