Bacaklarda yer alan toplardamarların kalıcı olarak genişlemesi ve bükülmesi olarak tanımlanan varis, damarlarda meydana gelen basınç artışı sonucu oluşur. Bu durum, damarların duvarlarının zayıflamasına ve kanın damar içinde birikmesine neden olur. Sonuç olarak, derinin altında mavi veya morumsu, bükümlü damarlar olarak gözlemlenen varisler oluşur.
Varis Neden Olur?
Varis, damarlardaki kan akışının bozulması sonucunda damar duvarlarının zayıflaması ve genişlemesi ile ortaya çıkar. Bu rahatsızlık, çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir ve belirli belirtilerle kendini gösterir. İşte varise yol açan faktörler ve görülen belirtiler:
Nedenler:
Yaş: İleri yaş, damarların esnekliğinin azalması ve kan akışının yavaşlamasıyla varis riskini artırır.
Cinsiyet: Kadınlarda, hormon değişikliklerinin etkisiyle varis daha sık görülür.
Genetik Faktörler: Ailede varis öyküsü olan bireylerde bu durumun görülme olasılığı daha yüksektir.
Hamilelik: Hamilelik sırasında damarlar üzerindeki basınç artışı varis oluşumunu hızlandırabilir.
Hareketsizlik ve Uzun Süreli Ayakta Durmak: Uzun süre hareketsiz kalmak veya ayakta durmak damarlar üzerindeki basıncı artırır ve varis oluşumuna neden olabilir.
Obezite: Aşırı kilo, bacaklardaki damarlar üzerinde ekstra basınç yaratarak varis oluşumuna katkıda bulunur.
Sigara Tüketimi: Sigara içmek damar duvarlarının daralmasına yol açar ve kan dolaşımını olumsuz etkiler.
Dar Kıyafetler ve Hormon Tedavileri: Dar kıyafetler kan dolaşımını engelleyebilir, hormon tedavileri ise damar duvarlarının zayıflamasına neden olabilir.
Varisin Belirtileri Nelerdir?
Bacaklarda Ağırlık ve Dolgunluk: Özellikle gün sonunda bacaklarda artan ağırlık ve dolgunluk hissi.
Mavi veya Morumsu Damarlar: Bacak damarlarında görülen şişkin mavi veya morumsu damarlar.
Şişlik ve Renk Değişiklikleri: Ayak bileklerinde başlayıp yukarı doğru ilerleyen şişlikler ve pigmentasyon.
Ağrı ve Yanma: Damar çevresinde kaşıntı ile birlikte ağrı ve yanma hissi.
Kramplar ve Yaralar: Özellikle geceleyin artan bacak krampları ve ileri durumlarda bacaklarda yaralar görülebilir.
Damarlarda Kanamalar: İleri varis durumlarında damarlarda ani kanamalar meydana gelebilir.
Varis Tedavisi Nasıl Yapılır?
Varisler, damarların genişlemesi ile karakterize bir sağlık sorunudur. Tedavi yöntemleri, varislerin boyutu ve ciddiyetine göre değişiklik gösterir. İşte varis tedavisinde kullanılan başlıca yöntemler:
Estetik Müdahaleler: Küçük ve yüzeysel varisler, genellikle estetik kaygılarla tedavi edilir. Bu tür varisler için deri üzerinden lazer uygulamaları yapılabilir. Lazer tedavisi, örümcek ağı şeklindeki varisleri hedef alır ve bu damarları etkili bir şekilde çözer.
Köpük Skleroterapi: Orta boyuttaki varisler için köpük skleroterapi yöntemi tercih edilir. Bu tedavi, ince damarları içeriden tahriş edecek bir ilaçın, çok ince iğneler aracılığıyla damar içine enjekte edilmesini içerir. İlaç damarları zaman içinde pıhtılaştırarak vücut tarafından yok edilmesini sağlar. Genellikle 2 ay içinde varisli alanların büyük bir kısmı kaybolur.
İleri Boyuttaki Varis Tedavisi: Daha büyük ve derin varislerde, safen ven adı verilen damarların müdahale ile yok edilmesi gerekebilir. Klasik yöntem olan stripping, hastalıklı damarın çıkarılmasını içerir. Alternatif olarak, damar içerisinden yapılan müdahalelerle (endovenöz tedaviler) damar yakılabilir veya kapatılabilir. Bu işlemler lazer, radyofrekans veya damar içi tutkal kullanılarak yapılır. Hangi yöntemin uygulanacağı, hekimin muayene ve Doppler USG bulgularına göre belirlenir.
İlaç Tedavisi ve Ödem Kontrolü: İleri derecede varislerde bacakta ödem oluşabilir. Bu durumda, vazotonik ilaçlar kullanılarak damarların kan basıncına karşı direnci artırılabilir. Bu ilaçlar, ağrı ve ağırlık hissini azaltmanın yanı sıra ödemi de kontrol altına alabilir.
