Elde uyuşmanın en yaygın nedenlerinden biri, sinir sıkışmasıdır. Özellikle el bileğinde yer alan median sinirin baskı altında kalması, “karpal tünel sendromu” olarak adlandırılan bir tabloya yol açar. Bu durum, uzun süre bilgisayar başında çalışanlar, el işi yapanlar veya titreşimli aletlerle çalışan bireylerde sıkça görülür.
Bunun dışında elde uyuşmaya yol açabilecek diğer başlıca nedenler şunlardır:
Boyun fıtığı veya servikal disk kayması
Şeker hastalığı (diyabetik nöropati)
Vitamin eksiklikleri (özellikle B12)
Multipl skleroz (MS)
Kol sinirleri üzerine baskı yapan tümörler veya kistler
Alkol kullanımı sonrası gelişen sinir hasarları
El bileğine alınan darbeler veya travmalar
Hipotiroidi (tiroid bezinin az çalışması)
Belirtiler Neler Olabilir?
Elde uyuşma genellikle karıncalanma, iğnelenme, elektrik çarpması hissi ya da his kaybı olarak tanımlanır. Uyuşma şikâyeti bazen tek elde, bazen her iki elde de görülebilir.
Belirtiler şu şekilde sıralanabilir:
Parmak uçlarında karıncalanma
Özellikle başparmak, işaret parmağı ve orta parmakta his kaybı
Gece uyandıran elde yanma hissi
Nesneleri kavramakta zorluk
Kas zayıflığı ve zamanla el kaslarında erime
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
Ara sıra meydana gelen kısa süreli uyuşmalar genellikle endişe yaratmaz. Ancak şu durumlarda mutlaka bir hekime başvurulmalıdır:
Uyuşma sürekli hale gelmişse
Gece uykudan uyandırıyorsa
Kollarda güçsüzlük ve kas kaybı eşlik ediyorsa
Uyuşma omuzdan başlayıp parmaklara kadar yayılıyorsa
Giderek artan bir şekilde şikâyetler yoğunlaşıyorsa
Tanı Nasıl Konur?
Elde uyuşmanın nedenini saptamak için öncelikle ayrıntılı bir fizik muayene yapılır. Ardından gerek görüldüğünde şu tetkiklerden yararlanılır:
EMG (Elektromiyografi): Sinirlerin iletim hızını ölçer, sıkışma varsa tespit eder.
MR (Manyetik Rezonans): Boyun fıtığı veya tümör gibi yapısal sorunlar araştırılır.
Kan testleri: Diyabet, vitamin eksiklikleri, tiroid hastalıkları değerlendirilir.
Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Tedavi, uyuşmanın nedenine göre belirlenir. En yaygın neden olan karpal tünel sendromunda başlangıçta şu yöntemler uygulanır:
Bileklik kullanımı (özellikle gece takılır)
Fizik tedavi uygulamaları
Antienflamatuar ilaçlar
Vitamin takviyeleri (özellikle B grubu vitaminleri)
Gerekli durumlarda sinir üzerindeki baskının giderilmesi için cerrahi müdahale
Eğer uyuşmanın nedeni şeker hastalığı, tiroid hastalığı veya B12 eksikliği gibi sistemik bir durumsa, altta yatan hastalık tedavi edilmeden sorun çözülmez.
Uzmanlar Uyarıyor: Geçici Deyip Geçmeyin
Nöroloji ve fizik tedavi uzmanları, “Elde uyuşma basit nedenlerden kaynaklanabileceği gibi, ciddi nörolojik rahatsızlıkların da ilk belirtisi olabilir” diyerek, özellikle tekrarlayan ve şiddetli vakalarda vakit kaybetmeden hekime başvurulması gerektiğini vurguluyor.
