Tarihi, mutfağı ve el sanatlarıyla dünya çapında tanınan Gaziantep’te, geçmişten bugüne uzanan bazı gelenekler modern yaşamın gölgesinde unutulma tehlikesiyle karşı karşıya. Gelin hamamından baklava alayına, kına gecesi ağıtlarından kutnu dokumacılığına kadar birçok kültürel değer, günümüzde yalnızca belirli etkinliklerde yaşatılabiliyor.
Baklava Alayı
Osmanlı döneminde, Ramazan ayının 15. gününde düzenlenen "Baklava Alayı", padişahın Hırka-i Şerif'i ziyaretinin ardından, sarayda hazırlanan baklavaların yeniçeri ve diğer asker ocaklarına gösterişli törenlerle dağıtılması geleneğiydi. Bu tören, halkın yoğun ilgisini çeker ve sokaklarda coşkuyla izlenirdi.
Gelin Hamamı
Eskiden Gaziantep'te düğünlerden önce gelin ve arkadaşları için özel olarak düzenlenen "Gelin Hamamı" geleneği, günümüzde nadiren uygulanmaktadır. Bu gelenekte, gelin hamama götürülür, burada türküler eşliğinde yıkanır ve eğlenceler düzenlenirdi. Bu ritüel, gelinin yeni hayatına temiz ve arınmış bir şekilde başlamasını simgelerdi.
Kına Gecesi Gelenekleri
Kına geceleri, Gaziantep'te önemli bir yere sahip olsa da, geleneksel uygulamaları giderek azalmaktadır. Özellikle "kına ağıtları" ve "kına türküleri" gibi unsurlar, modern eğlencelerin gölgesinde kalmıştır. Bu özel gecede söylenen türküler ve ağıtlar, gelinin ailesinden ayrılışını ve yeni bir hayata başlamasını duygusal bir şekilde ifade ederdi.
Yöresel Oyunlar ve Halk Dansları
Gaziantep'e özgü bazı halk oyunları ve danslar, genç nesiller arasında yeterince bilinmemekte ve dolayısıyla unutulma riski taşımaktadır. Özellikle "Halay" ve "Barak Havası" gibi yöresel oyunlar, eskisi kadar sık icra edilmemektedir. Bu oyunlar, toplumsal bağları güçlendiren ve kültürel kimliği yansıtan önemli unsurlardır.
Geleneksel El Sanatları
Gaziantep'in zengin el sanatları arasında yer alan "kutnu kumaşı" dokumacılığı ve "yemenicilik" gibi zanaatlar, teknolojinin gelişmesiyle birlikte eski popülaritesini yitirmiştir. Bu el sanatları, şehrin kültürel mirasının önemli bir parçası olup, korunması ve gelecek nesillere aktarılması gerekmektedir.