Emek Partisi (EMEP) Gaziantep Milletvekili Sevda Karaca, 2025 yılı bütçesi kapsamında yapılan Plan Bütçe Komisyonu görüşmelerinde konuştu. Çalışma ve Sosyal Bakanlığı bütçesine dair yapılan görüşmelerde söz alan Karaca “Masal gibi anlatıyorsunuz ama esnek çalışma aslen patronun üretim sürecindeki ihtiyacının temel alınmasını, işçilerden en çok faydayı sağlamayı, ihtiyacı varsa kuralsızca çalıştırmayı, ihtiyacı bittiğinde herhangi bir kısıtlamaya katlanmadan işine son vermeyi, olabildiğince az ücret ödemeyi, olabildiğince az hak tanımayı hedefler. Bundan ötesi değil” dedi.
BU MEMLEKETTE İŞÇİLERİ KORKUNÇ KOŞULLARDA ÇALIŞIYORLAR
AKP iktidarı döneminde işçi ve emekçileri köle haline getiren yasal düzenlemelerin “müjde” olarak sunulduğunu ifade eden Karaca “Bugün iş hukuku mevzuatı yıllar içerisinde kırpılarak öyle bir hale geldi ki; işçiye ne çalışırken ne de çalıştıktan sonra hak kalmadı. Bu memlekette işçileri korkunç koşullarda çalışıyorlar. Günlük ortalama çalışma süresi 10-12 saat, haftalık 7 gün. Sendika işyerlerine giremiyor, girse bile patronun seçtiği sendika oluyor. İşçi hakkını istese, karşısında jandarmayı, müftüyü buluyor. Bakanlığınıza şikayet etse, gözünüz kulağınız kapalı. Adliyeye gitse yıllarca sürünüyor… Bu sizin müjdelerinizin sonucu.” dedi.
ESNEK ÇALIŞMA ÖZELLİKLE KADIN EMEKÇİLERE MÜJDELENİYOR
Güvenceli esnek çalışma modelinin de müjde olarak sunulduğunu belirten Karaca “Masal gibi anlatıyorsunuz ama esnek çalışma aslen patronun üretim sürecindeki ihtiyacının temel alınmasını, işçilerden en çok faydayı sağlamayı, ihtiyacı varsa kuralsızca çalıştırmayı, ihtiyacı bittiğinde herhangi bir kısıtlamaya katlanmadan işine son vermeyi, olabildiğince az ücret ödemeyi, olabildiğince az hak tanımayı hedefler. Bundan ötesi değil. Esnek çalışma özellikle kadın emekçilere müjdeleniyor. Neymiş? Hem çocuklarına ve evlerine bakacaklar, hem de çalışacaklar” ifadelerini kullandı.
Bakan’ın “kadın istihdamını arttıracak” sözleriyle övdüğü “İş Pozitif Programı”na da değinen Karaca “İşte esnek çalışma modellerinden biri de bu. Peki ne oluyor bu modelde? Patronlar kadın işçileri 3’er ay cep harçlığı karşılığında kullanıp atıyorlar, üstüne teşvik alıyorlar, siz de ‘kadın istihdamını arttırdık’ diyorsunuz.” sözleriyle eleştirdi.
EMEKLİLİK HAKKI VE KIDEM TAZMİNATI YOK EDİLİYOR
Kıdem tazminatını kaldırmanın “ezeli hedef” olduğunu belirten Karaca “Orta vadeli programda açıklamışsınız, kıdem tazminatını yok etmek için getirdiğiniz tamamlayıcı emeklilik sistemi ile emekçileri TES’lim alacaksınız. Ölümü gösterip sıtmaya razı etmek böyle bir şey: Önce emekli maaşlarını yaşanamaz seviyeye düşürdünüz, şimdi “TES ile çalışma dönemindeki yaşam standartları korunabilecek” diyor, yalan söylüyorsunuz.” şeklinde konuştu.
TES’te toplanan paraların, aynen BES’te olduğu gibi fonlarda değerlendirileceğini ve sermayenin ihtiyaçları için kullanılacağını değerlendiren Karaca bu sistemin hem kıdem tazminatından kurtulma hem de sermayeye yeni kaynak yaratma yolu olduğunu söyledi.
BİRTEK-SEN’E CEZA KESİLMESİNİ HATIRLATTI
Sendikalılık düzeyinin arttırılacağına ilişkin Bakan’ın sözlerine de değinen EMEP’li Karaca Özak Tekstil direnişi nedeniyle BİRTEK-SEN’e ceza kesilmesini hatırlattı. AKP’nin bir ilke imza attığını ifade eden Karaca “Geçen aylarda, AKP olarak Türkiye’de bir ilke daha imza attınız. Urfa’daki Özak Tekstil işçileri sendikalarından memnun kalmayıp BİRTEK-SEN’e üye oldular diye, BİRTEK-SEN’e ‘başka sendikaya üye işçileri istifaya zorladığı’ gerekçesiyle toplam 1 buçuk milyona yakın ceza kestiniz. İşçilerin sendikal özgürlüğünü patrondan korumak için çıkartılan bu düzenleme ilk defa bir sendikaya uygulandı.” şeklinde kaydetti.
Sendika özgürlüğünü tehdit ederek hak arayınca işçileri toplu halde işten çıkaranın patron olduğunu ifade eden Karaca” Bu cezayla iktidar ve patronla iş birliği yapmayan tüm sendikalara göz dağı mı verdiniz? Bu cezayla patronlara sendika seçme özgürlüğünü de genişletmiş oldunuz tebrik ediyoruz. Bu cezayla, sınıf sendikacılığı yaparsan basarım cezayı, çökertirim seni ekonomik olarak dediniz, maşallah! Böyle mi arttıracaksınız sendikalılık oranını?” dedi.
İŞTEN ÇIKIŞ KODLARI
Patronların işten çıkış kodlarını “ahlaksızca” kullandığını belirten Karaca “Patronlar belgesiz, delilsiz olarak diledikleri kodu yazabiliyor. İşçinin işsizlik ödeneğinden yararlanıp yararlanmayacağını da, başka yerde iş bulup bulamayacağı da patronun keyfine bırakılıyor. Asıl hırsızlığı yapan patronlar, çoğunlukla emeklerinin hakkını isteyen işçilere ‘hırsızlık, ahlaksızlık, güveni kötüye kullanma’ yaftası yapıştırıp onları açlığa mahkum ediyor.” dedi.
İşten çıkış kodunun aksini ispat etmek için işçilerin dava açmak zorunda kaldığını belirten Karaca “Kazansa bile patrona bir yaptırım yok. ‘İstifa dilekçesi yaz yoksa çıkışını yüz kızartıcı koddan yaparım, iş bile bulamazsın’, ‘Bu paraya razı ol yoksa 46 kodla işten çıkartırım, işsizlik maaşı alamazsın’ tehdidi duymayan işçi kalmadı memlekette, haberiniz var mı? Yapılacak şey açık, işten çıkış kodu uygulamasına son verilmeli, çalışırken primini ödeyen her işçinin işsiz kaldığında işsizlik ödeneğinden yararlanması garanti altına alınmalı. Bunları yapacak mısınız?” dedi.
