Türk halk müziğinin en büyük ozanlarından biri olan Aşık Veysel Şatıroğlu'nun vefatının üzerinden 52 yıl geçti. "Uzun İnce Bir Yoldayım", "Dostlar Beni Hatırlasın", "Güzelliğin On Par Etmez", "Kahpe Felek" ve "Kara Toprak" gibi muhteşem eserlerle halk arasında yaşayan benzersiz bir miras bırakan Veysel, hala gönüllerde yaşamaya devam ediyor.
Hayatına İz Bırakan Sözleri
Aşık Veysel, Türk halkına kazandırdığı derin anlamlı sözleriyle anılarında yer edindi. "Uzun ince bir yoldayım / Gidiyorum gündüz gece / Bilmiyorum ne haldeyim / Gidiyorum gündüz gece" ve "Ben giderim adım kalır / Dostlar beni hatırlasın / Düğün olur bayram gelir / Dostlar beni hatırlasın" dizeleri, onu muhteşem kılan ürünlerden sadece birkaçı.
Zorlu Bir Çocukluk ve Mücadele
Aşık Veysel, 25 Ekim 1894'te Sivas'ın Şarkışla ilçesinin Sivrialan köyünde dünyaya geldi. Küçük yaştaki hastalığın sona ermesi nedeniyle sol gözünü kaybetti ve ilerleyen yıllarda tam anlamıyla görme yetisini yitirdi. Ancak tüm bu zorluklara rağmen, müzikteki ilgi hiç azalmadı. Babasının teşvikiyle bağlama çalmaya başladı ve kısa bir süre içinde köydeki ustalardan dersler alarak sanatında duvarda.
İlk Evliliği ve Ailesi
Aşık Veysel'in ilk evliliği 1919'da Esma Hanım ile oldu ve bu evlilikten bir kızı, bir de oğlu dünyaya geldi. Ancak hem kızını hem de yavrularını küçük yaşta kaybetti. Ayrıca eşi Esma Hanım, kızı sadece 6 ayken onu terk etti. Zorlu bir hayat geçiren ozan, annesini ve babasını da erken yaşta kaybetti. Fakat, 1928'de Gülizar Hanım ile evlenip yedi belgeye sahip oldu. Bu evlilikten Zöhre, Ahmet, Hüseyin, Menekşe, Bahri, Zekine ve Hayriye isimli çocuklar dünyaya geldi.
Sanatındaki Yükselişi ve Mirası
Aşık Veysel, 1931 yılında katıldığı "Sivas Halk Şairleri Bayramı"nda birinci olarak büyük bir çıkış yaptı. 1933 yılına kadar diğer ozanların eserlerini seslendiren Veysel, ardından kendi şiirlerini yazıp bestelemeye başladı. "Atatürk'e Ağıt" gibi şiirleriyle toplumsal ve vatansever bir şekilde dile getirildi. 1934'te yazdığı "Atatürk'tür Türkiye'nin ihyası / Kurtardı vatanı düşmanlarımızdan" dizesiyle büyük beğeni topladı.
Köy Enstitülerindeki Eğitim ve Öğreticiliği
Aşık Veysel, 1941'den itibaren köy fakültelerinde ders uygulamalarına başladı. Bu dönemde, köylerde gençlere bağlama çalmayı tedavi ve köy enstitülerinde konserler vererek Türk halkını genç kuşaklara aktardı. Çiftçiliği de ihmal etmeyen Veysel, köyde meyve ağaçları yetiştirerek örnek oldu.
Sanatın Her Alanında İz Bıraktı
Aşık Veysel'in hayatı sadece müzikle sınırlı değildi. 1950'de yönetmen Metin Erksan'ın "Karanlık Dünya" adlı filminde rol aldı. Ayrıca 1952'de jübilesi yapıldı ve Türk halk müziğinin en değerli isimlerinden biri olarak büyük bir kalabalığa konser verdi. Birçok etkinlikte yer alarak halkla buluşturuldu. 1971'de son konserini Nevşehir Hacıbektaş ilçesinde verdi.
Efsane Olan Eserlerinin Ardında
Aşık Veysel'in eserlerinin sadece Türkiye'de değil, dünyayı kapsayan dikkat çekti. 1984'teki eserleri "Bütün Şiirleri" adı altında kitap olarak yayımlandı. Ayrıca Amerikalı gitar virtüözü Joe Satriani, 2008'de çıkardığı albümünde "Aşık Veysel" adlı enstrümantal bir parça bestelemişti.
Unutulmaz Bir İsim
Aşık Veysel, 21 Mart 1973'te akciğer kanseri nedeniyle hayatını kaybetti. Ancak onun sanatını yaşatmaya devam eden eserleri, şiirleri ve şarkıları hala kullanılıyor ve hafızalarda taze kalıyor. Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 1965 yılında özel bir kanunla maaşlandırılan Aşık Veysel, Türk halk müziği geleneğinin en önemli isimlerinden biri olarak anılmaktadır.
Veysel, tüm hayatımızın müziğine ve insanlara adadı. Vefatının 50. yılı anısına, 2023 yılı Türkiye'de "Aşık Veysel Yılı" ilan edildi ve Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü'nü kazandı.
