Akdeniz Bölgesi ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin kesişim noktasında yer alan Gaziantep, Suriye ile sınır komşusudur. Güneydoğu Toros Dağları’nın uzantıları olan Sof Dağları’nın bulunduğu şehirde, Dülükbaba, Sam, Ganibaba ve Sarıkaya Dağları da yer almaktadır. Bu yapısıyla Gaziantep, zengin tarihi ve doğal güzelliklere ev sahipliği yapan önemli şehirlerimizden biridir.
Milli Mücadele döneminde gösterdiği kahramanlık nedeniyle “Gazi” unvanını alan Gaziantep, aynı zamanda Mustafa Kemal Atatürk’ün nüfus kaydının bulunduğu şehirdir.
Gaziantep’in Yüz Ölçümü ve Arazisi
Gaziantep’in toplam yüz ölçümü yaklaşık 6.300 km²’dir. İl topraklarının küçük bir kısmı Akdeniz Bölgesi’nde, büyük bölümü ise Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndedir. Şehrin doğusunda geniş düzlükler (%60 oranında) bulunurken, batı kesimi dağlık araziden oluşmaktadır.
Gaziantep’te Sof Dağları’nın yanı sıra Dülükbaba, Sam, Ganibaba ve Sarıkaya Dağları yer almaktadır. Önemli ovaları arasında İslahiye, Barak, Araban, Yavuzeli ve Oğuzeli bulunurken, Fırat Nehri, Nizip Çayı, Afrin Çayı, Merziman Çayı ve Alleben Deresi şehrin başlıca akarsularını oluşturur. Ziraate oldukça elverişli toprakları, zeytin, fıstık, meyve ve sebze bahçeleri, üzüm bağları, pamuk ve buğday tarlaları ile kaplıdır. Dağlık bölgelerde ise çam, köknar, sedir ormanları ile step ve yarı step bitki örtüsü görülmektedir. Şehirde; keklik, turaç, yaban ördeği, yaban kazı, çil, kınalı baykuş, güvercin, serçe, an kuşu, yaban domuzu, tavşan, su kuşları, kirpi ve bıldırcın gibi çeşitli yabani hayvanlar yaşamaktadır.
Gaziantep’te Bulunan Dağlar ve Tepeler
Gaziantep genelinde toplam 51 dağ ve tepe bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır:
-
Akça Dağ
-
Arapdede Dağı
-
Büyük Dağ
-
Eşme Dağı
-
Gökçe Dağ
-
Kara Dağ
-
Kartal Dağı
-
Katranlı Dağı
-
Sakaltutan Dağı
-
Sarıyaprak Dağı
-
Sof Dağı
-
Tandır Dağı
-
Uzunkabir Dağı
-
Yağlıpınar Dağı
-
Kas Dağı
Kas Dağı
Yaklaşık 1.492 metre yüksekliğe sahip olan Kas Dağı, Gaziantep il sınırları içerisinde, özellikle Nurdağı ilçesi yakınlarında yer alır. Volkanik hareketler ve tektonik süreçlerle oluşan dağ, zengin mineral yapısıyla dikkat çeker. Bölge, Akdeniz ikliminin etkisi altında olup, çam, meşe ve ardıç ağaçlarıyla kaplıdır. Yaban hayatı açısından da oldukça çeşitlidir; dağ keçisi, tilki, tavşan ve çeşitli kuş türleri bu bölgede yaşamaktadır. Çevresinde bulunan su kaynakları, bölgedeki tarım ve içme suyu ihtiyacını karşılamaktadır. Dağın eteklerinde tarımsal faaliyetler oldukça yaygındır; zeytin, üzüm ve çeşitli meyve ağaçları burada yetiştirilmektedir.
Büyük Sof Dağı
Gaziantep şehir merkezine yaklaşık 30 kilometre uzaklıkta bulunan Büyük Sof Dağı, ortalama 1.496 metre yüksekliğe sahiptir ve geniş bir alana yayılmıştır. Dağın etekleri, zengin bir bitki örtüsüne sahiptir ve özellikle bahar ve yaz aylarında renkli çiçeklerle kaplanır.
Büyük Sof Dağı, yalnızca doğal güzellikleriyle değil, tarihi ve kültürel değeriyle de önem taşımaktadır. Antik dönemlere ait kalıntılar, bölgenin binlerce yıllık geçmişine işaret etmektedir. Dağ çevresindeki köyler, Gaziantep’in geleneksel kültürünü yansıtan özelliklere sahiptir.
Son yıllarda Büyük Sof Dağı ve çevresi, ekoturizm açısından büyük ilgi görmeye başlamıştır. Bölgedeki doğal hayatın korunması ve sürdürülebilir turizm uygulamalarının teşvik edilmesi amacıyla çeşitli projeler hayata geçirilmektedir. Bu projeler sayesinde, hem doğal alanlar korunmakta hem de bölge halkının ekonomik kazanç sağlaması hedeflenmektedir.
