Travmalar hem biyolojik hem de psikolojik olarak insana tamamen zarar veren bir durumdur. Travmanın ruhsal etkileri kadar fiziksel belirtilerle de ortaya çıkıyor. Travma nedeniyle uyku düzeni bozulabilir. Kişler uykuya dalsa dahi rüyalarında sık sık travmatik olayı görebilir. Tramvalarda açıklanamayan bir halsizlik ve yorgunluk yaşanabilir. Sosyal medya kullanımı travmayı daha da şiddetlendirebilir.
Travma, biyopsikososyal olarak insana tamamen zarar veren bir durumdur. Travmanın ruhsal etkileri kadar fiziksel belirtilerle de ortaya çıkan bir süreçtir.
Travmanın fiziksel etkileri de vardır. Yoğun bir sıkıntı hissi, nedeni açıklanamayan iç sıkıntısı travmanın önemli fiziksel etkilerinden biridir. Özellikle yeniden yaşantılıma denilen, sürekli olarak travmaya maruz kalmayı düşünmek, travmanın yarattığı etkileri düşünmek, bazen bu travmaya kişinin kendisi de fiziksel olarak maruz kalmış gibi düşünmesi o kişide yoğun bir sıkıntıya ve çarpıntıya neden olabilmektedir.
Travma nedeniyle uyku düzeninin bozulabilir. Uykuyu sürdürmek yoğun bir sıkıntı haline gelebilir. Travmanın çok belirgin fiziksel etkilerinden birisi, kişi uykuya dalsa dahi rüyalarında sık sık travmatik olayı görmesi durumudur. Açıklanamayan bir halsizlik, yorgunluk yaşanabilir. Evden çıkmak ve insanlarla iletişim kurmak çok zor gelebilir, her telefon çaldığında bir irkilme belirtisi gösterilebilir.
Bu noktada sosyal medya, travmayı daha da şiddetlendirebilir. Sürekli travma ile ilgili haberler seyretmek kişiyi daha ağır travmatize edebilmektedir. Gündemden uzak kalmamak adına haberler bir süre takip edilmelidir fakat bu sürenin sınırlandırılması çok önemlidir.
Travmalara zamanında müdahale önemlidir. Ciddi anlamda iştahsızlık, mide bulantısı, yoğun halsizlik, yapılacak işe karşı hiçbir şekilde motive hissedememe, uyku düzeninin bozulması, gün içinde sık sık çarpıntı ataklarıyla karşılaşılması gibi durumlarda mutlaka bir uzmandan yardım alınmalı.
Erken dönem olmasına rağmen önceden müdahale etmek ciddi anlamda faydalı sonuçlar yaratabilmektedir. Bilişsel davranışçı terapi, şema terapisi, EMDR terapisi şeklinde akut travmayla baş etmek için terapi yöntemleri bulunmaktadır.
Travmalar uyku düzenini bozuyor, rüyalara girebiliyor
Sedef Aslansoy
Yorumlar