Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Ana Bilim Dalı “Topluma Hizmet Dersi” kapsamında Öğr. Görv. Tuncay DEMİRTAŞ rehberliğinde hazırlanmıştır.
Ses ve müzik, çocuğun yaşamına önce anne karnında daha sonra doğumla beraber girmektedir. Bu etki annenin söylediği ninni ile başlayarak evde, okulda duyup öğrendiği müzik ile beslenmektedir. Çocukların hepsi müziğe aynı ölçüde yetenekli olmayabilir ancak bütün çocuklar müziği sever. (Polat,2018)
Bütün çocuklar müziği sever ama müzikle ilgili anne karnından tüm yaşamı boyunca bir uyarıcı almazsa ya da bir ortam oluşturulmazsa çocuk müzik konusunda gelişemez ve müziği tam anlamıyla öğrenip sevemez. Okul öncesinde böyle bir ortamın oluşturulması çocuğa müzikle ilgili uyarıcıların verilmesi onların gelişimi için çok kritik ve önemlidir.
Bebeklikten itibaren işitsel algı eğitimi ile başlayan müzik eğitimi, çocukların konuşmasında, kavramları öğrenmesinde, vücudunu koordineli bir şekilde kullanmasında etkilidir. Seslerin, doğumundan itibaren çocuğu, devinimlere yönlendirdiği bilinmektedir. Şarkılardaki soluk belirteçlerine göre nefes alma, solunum kontrolünü ve akciğer gelişimini sağlayabileceği gibi; çalgılarla çalışma, hem büyük ve küçük kasların gelişimini hem psikomotor gelişimini olumlu etkilediği kaynaklarda belirtilmektedir. Bu etkinliklerin grup içinde sürmesi gelişimi hem hızlandıracağı gibi hem de iletişim becerilerine yeni bir pencere açacağı söylenebilir. Çocuk ilk yaşlardan başlayarak el ve ayaklarıyla tartımsal devinimler yapar. Ezgileri tekrarlayamaz, fakat müziğe uyarak tempo tutmaya, dans etmeye çalışır. (Kabataş, 2017)
Müzik çocukların bilişsel duyuşsal gibi birçok alanda gelişimlerini etkiler. Duyduğunu anlayabilir, dinlediğini yapabilir. Anlamlı öğrenip okuma yazmaya hazırlayarak ilkokula hazırlar. Özgüvenini geliştirerek toplum içerisinde konuşabilme fikrini sunma ve destekleme konusunda cesaretlendirir. Türkçeyi güzel bir biçimde kullanarak kendi dilinin güzelliklerinin farkında olup dil dağarcığını genişletir. Sözcükleri ayırt eder, sesleri tanır ve hatırlamalarını sağlar.
Müzik evrensel bir dil, ortak bir yapıdır. Kendi kültürünü ve başka kültürleri tanır farklılıkları öğrenip saygı duyar. Başka kültürlere ilgi duyarak o kültürü öğrenmeye istekli olur ve entelektüel yönleri gelişir. Kendi kültürünün ise gelenek göreneklerini müzik içerisinde tanıyarak yaşadığı toplumun örf ve adetlerini bilir toplumun farklı kesimlerini tanıyarak kendi ülkesinin farkında olup içselleştirir. Ayrıca çocuğun psikolojisinde önemli rol oynar sağlıklı bir ruh halinde olur.
Okul öncesinde yapılacak müzik eğitimi, çocuğa yaşamı algılama, yorumlama, yaratıcılık ve düşünme sistemini geliştirme ve eğitme konularında etkili olacaktır. Okulöncesinde verilecek zengin bir müzik eğitimi, çocukların müzik anlayışlarının ve yeteneklerin gelişmesine yardım edeceği gibi, karşılaşacakları problemlerin ve olayların nedenini anlamada kolaylık sağlayacağı kabul edilebilir bir varsayımdır. Ayrıca yaşantıları da tedrici olarak geliştirilecek şekilde düzenlenirse daha iyi bir müzik anlayışı kazanacakları düşünülebilir. Müzik, sanat eğitiminin temel öğelerinden biri olup, zihinsel süreçlerin de bir ifadesidir. (Şen,2006)
Tüm bunları yaparken okul öncesinin en iyi anladığı yol ile yani oyun ile gerçekleştirmeliyiz ama öncelikle çocukları çok iyi tanımalı ve gelişim alanlarını bilmeliyiz. Müziği öğretirken bu durumu oyunlaştırmak çocuğun hem öğrenmesini kolaylaştıracak hem de eğlenmesini sağlayacaktır. Yaratıcı oyunlar, farklı materyaller müzik öğretimi konusunda kullanılması kolaylık sağlayacaktır.
Ayrıca aileler bu konuda bilgilendirilmeli ve bilinçlendirilmelidir. Ailede bu konunun öneminin farkında olup çocuk için gerekli ortamı yaratıp müzik konusunda çocuğu desteklemeli ve yardımcı olmalıdır. Çocuk erken yaşta müzikle mutlaka tanışmalıdır.
KAYNAKÇA:
Polat, B. B. (2018). Okul öncesi müzik eğitiminin önemi ve eğitim yöntemleri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Akademik Müzik Araştırmaları Dergisi, 4(7), 52-64.
Kabataş, M. (2017). Okul öncesi dönemde müzik eğitiminin önemi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, (11), 192-202.
Şen, Y. (2006). Okulöncesi dönemde, çocuğun gelişiminde müziğin önemi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 337-343.
Göncü, İ. Ö. (2010). Okul öncesi eğitimde müzik eğitimininin temel sorunları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 355-362.
