Vergi Kanunlarında sürekli değişiklikler yapılması ülkemiz için sıradan bir olay. Öyle ki bazen değişikliğin değişikliği bile gündeme gelebiliyor. Ama vergi oranları eskiden bu kadar sık değişmezdi. Şimdi sürekli vergi oranları ile oynanmaya başlandı. Bu değişikliklerden Kurumlar Vergisi de nasibini aldı. Son yıllarda oran o kadar çok değişti ki, kim hangi oranı uygulayacağını bilemez oldu.

Yıllar İtibariyle Kurumlar Vergisi Oranları,

Kurumlar Vergisi oranını belirleyen düzenleme, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32’nci maddesinde yer almakta olup bu oran 2017 yılı sonuna kadar %20 olarak uygulanmıştır.

7061 sayılı Kanun ile Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen Geçici maddeyle 2018, 2019 ve 2020 hesap dönemi kurum kazançlarına uygulanacak olan kurumlar vergisi oranı %20’den %22’ye artırılmıştır.

Daha sonra 7394 sayılı Kanunla, Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen Geçici madde ile 2021 ve 2022 yılları için kurumlar vergisi oranının sırasıyla %25 ve %23 olarak uygulanacağı hüküm altına alındı. Bunun birlikte; bankalar, 6361 sayılı Kanun  kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kazançlarına 2022 yılında uygulanacak olan kurumlar vergisi oranı ise %25 olarak belirlendi.

2023 yılının birinci ve ikinci geçici vergilendirme dönemlerinde kurumlar vergisi oranı %20 olarak uygulanmış iken, Şubat ayında yaşanan deprem felaketinin bütçe üzerinde yaratmış olduğu olumsuz etki nedeniyle, vergi oranları tekrar artırıldı.

7456 sayılı Kanun ile Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32’nci maddesinde yapılan değişiklik sonucunda, 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kurum kazançları için uygulanacak olan kurumlar vergisi oranı %20’den %25’e çıkarıldı.

Diğer taraftan; bankalar, 6361 sayılı Kanun  kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları üzerinden alınacak olan kurumlar vergisi oranı ise %30’a yükseltildi. 

En iyisi konuyu bir tablo ile özetlemek;

 

Özellik Arz Eden Durumlar,

Kurumlar Vergisi oranlarının yukarda yazanlardan ibaret olduğunu düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Bunların dışında özellik arz eden durumlara göre uygulanacak Kurumlar Vergisi oranı da değişiklik göstermektedir.

Payları Borsa İstanbul Pay Piyasasında ilk defa işlem görmek üzere en az %20 oranında halka arz edilen kurumların (bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri, finansman şirketleri, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri hariç) paylarının ilk defa halka arz edildiği hesap döneminden başlamak üzere beş hesap dönemine ait kurum kazançlarına kurumlar vergisi oranı 2 puan indirimli olarak uygulanır.

Ayrıca;

İhracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi 5 puan,

Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan,

indirimli uygulanır.

Rahat anlaşılabilmesi için özellik arz eden durumları da tablo haline getirelim;

 

Hem İmalatçı Hem de İhracatçı Olunması Halinde,

Yukarıda da belirttiğim üzere ihracat yapan kurumlar için, ihracattan elde edilen kazançlarına cari kurumlar vergisi oranında 5 puan, imalat yapan kurumlar için imalattan elde edilen kazançlarına 1 puan indirimden yararlanma imkanı bulunmaktadır.

İmal ettiği ve esasen 1 puan indirim hakkı da olan imalatçı bu ürettiği malları doğrudan ihraç etmesi durumunda, yararlanacağı indirim oranı ne olmalıdır? İlgili yasal düzenleme sadece 5 puanlık indirimden yararlanmasının mümkün olduğunu belirtmekte. Yani imalatçı ihracatçının her iki indirimden yararlanması mümkün değil. Elbette, ilgili mükellef kurumun, imalat ve ihracat dışında elde ettiği kazançlara genel kurumlar vergisi oranının uygulanması gerekeceğini söylememe gerek yok sanırım.

Vergi oranlarının bu kadar sık değiştirilmesi özelliklede vergilendirme dönemi başladıktan sonra tüm dönemi etkileyen vergi oranlarının değiştirilmesi, mükelleflerin vergi planlaması yapmasına engel olmaktadır. Bu nedenle daha sağlıklı bir vergi planlaması için kanun koyucunun bu hususu dikkate almasında yarar olduğunu düşünüyorum.