Malulen Emeklilik Nedir ?
Malulen emeklilik, ilk defa çalışmaya başladığı tarihten itibaren sağlık problemleri yaşaması, iş kazası veya meslek hastalığına yakalanması iş gücü kaybı yaşamasına neden olabilmektedir. Bu durumda işçinin işene devam edebilmesi zor bir hal alacak ve yeni bir iş bulması da güçleşecektir. Bu mağduriyetin telafisi için uygulanan emeklilik sistemine Malulen emeklilik denir. Çalışma gücündeki kayıp oranını en az %60 oranında yitirenlerin diğer gerekli şartları sağlamaları halinde yararlanabildikleri bir emeklilik koludur.
Maluliyet, kişilerin geçirdikleri kaza veya hastalık sonucu vücutlarında oluşan kısıtlılıktır. Sigortalı olup da çalışma sürecinde maluliyetleri doğan işçilerin buna bağlı olarak emekli olabilmeleri için bir takım şartlar bulunmaktadır.
Öncelikle belirtmek gerekir ki vücut bütünlüğünde çalışmalarını engelleyecek kısıtlılık doğduğu tarihten geriye 10 yıldır çalışıyor olmaları gerekmektedir.
İşçinin bu sigortalılık sürecinde 1800 gün prim ödemiş olması ve hizmet süresi bulunuyor olması gerekmektedir.
Sigortalı işçinin en az %60 oranında çalışma gücü kaybettiğini belgeleyen sağlık kurulu tarafından tanzim edilmiş resmi rapor bulunmalıdır. Raporu tanzim eden hastanenin SGK tarafından belirlediği hastanelerden bir tanesi olması gerekmektedir.
5510 sayılı sosyal sigortalar ve genel sağlık sigortası kanununun 4. bölümü Uzun Vadeli Sigorta Hükümlerini açıklamaktadır. Kanunun 25. maddesi malul sayılmayı anlatmıştır.“Kanunun 28. maddesinin beşinci fıkrası kapsamında sevk talebinde bulunmuş olan sigortalılardan Kurum Sağlık Kurulunca yapılan değerlendirmede ağır düzeyde çalışma gücü kaybı olduğu anlaşılarak Kanunun 25. veya 28. maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında bir tespit yapılması halinde, sigortalılar aylığa hak kazanma koşullarının yerine getirilip getirilmediği de kontrol edilerek Kanunun 26. maddesi veya 28 inci maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında aylık bağlanabileceği hususunda bilgilendirilecek ve sigortalılardan tahsis talebi alınarak aylık bağlama işlemleri sonuçlandırılacaktır. Kanunun 28. maddesinin beşinci fıkrası kapsamında aylık bağlanması talebinde bulunmuş olan sigortalılar hakkında ise Kurum Sağlık Kurulunca yapılan değerlendirmede ağır düzeyde çalışma gücü kaybı olduğu anlaşılarak Kanunun 25. veya 28. maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında bir tespit yapılması halinde anılan maddelere göre aylığa hak kazanma şartlarının yerine getirilip getirilmediği kontrol edilmek, sigortalı bilgilendirilmek ve yeniden Kanunun 26. maddesi veya 28. maddesinin dördüncü fıkrasına yönelik talepleri alınmak kaydıyla 28 inci maddenin beşinci fıkrası kapsamındaki talep tarihi dikkate alınarak aylık bağlama işlemleri sonuçlandırılacaktır.”
Malulen emeklilik sadece iş kazası ve meslek hastalıklarını kapsamamaktadır. Günümüzde sıkça görülen çeşitli hastalıklar da kişiye malulen emekli olabilme hakkını doğurabilmektedir.
Malulen emekli olabilmek için yukarıdaki şartları taşımanız ve bulunduğuz yerdeki sosyal güvenlik il başkanlığına veya sosyal güvenlik merkezine müracaat etmeniz gerekmektedir. Malülen emekli olma talebinize ek olarak, işe giriş bildirgesi, işe girişte verilmişse sağlık raporu veya verilmemişse buna ilişkin beyanlar, işten ayrılış bildirgesi, SGK tarafından verilmiş malülen emekliliğe ilişkin sevk ve bu doğrultuda sağlık raporu gerekecektir.
Kanser hastası, kanser hastası olduğunu belirten raporla, bu raporu aldığı tarihten itibaren 1 yıl içinde maluliyet aylığı için başvuruda bulunabilir. Şartları taşıyan kanser hastaları kural olarak,18 ay boyunca geçici maluliyet aylığı alabilirler. Ama bu süre, kanserin türüne göre değişebilmektedir. Kanser hastalarının geçici maluliyet aylığı almaları için, 10 yıl sigortalı olmaları ve 1800 gün prim yatırmaları koşulları aranır. Ama en az % 60’lık malullük şartı aranmaz. Fakat kanser hastası, 18 aylık geçici maluliyet aylığı süresinin sonunda sürekli maluliyet aylığı almak isterse, az % 60’lık malullük şartı aranır. Tekrar kontrol muayenesine giren kanser hastası, çalışma gücünü % 60 oranında kaybetmişse ve yukarıda anılan diğer şartlar da yerine gelmişse, sürekli maluliyet aylığı alabilir.
