Merhaba sevgili okurlar.
Daha önceki yazılarımda ek gıda dönemi başlangıcından ve aşamalarından bahsetmiştim. Bu hafta ise bebeğin ek gıdaya geçtikten sonra 1 yaşına kadar tüketmemesi gereken besinleri kaleme aldım. Öncelikle ek gıda döneminde bebeğinizin her türlü yemeği yiyebileceğini düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Çünkü bir çok ebeveynin sağlıklı olduğunu düşündüğü bazı besinler bebek için tehlikeli olabilir.
1 yaşa kadar bazı gıdaların yasak olmasının nedeni alerji riski, bebeklerin organ gelişimini tamamlamamış olması ve katkı maddeleri içermesidir.
Peki bu sakıncalı besinler nelerdir, diye akıllarda soru işareti kalabiliyor. Ben de sizler için bu konuya detaylı şekilde yer verdim.
Öncelikle "1 yaşından küçük bebekler ne yememeli?” sorusuna vereceğim ilk cevabım bal. Uzmanlar balın, colstridium botalium isimli bir bakteri içerdiğini ve bu bakterinin 1 yaşından küçük bebeklerde “botülizm” isimli bir zehirlenmeye neden olduğunu açıklıyor.
Botülizm hastalığı ise ; Göz kapaklarında düşüklük, başını tutamama,halsizlik, beslenme zorluğu, kaslarda gevşeklik, kabızlık, karında şişlik, cılız sesle ağlama gibi belirtilerle ortaya çıkabilir ve müdahale edilmediğinde ne yazık ki ölümcül olabilir. Aynı zamanda bu durum, içinde bal bulunan gıdalar için de geçerli.
Tuz ve Şeker
Ek gıdaya geçiş sürecinde bebeğiniz tuz ve şeker ile ne kadar geç tanışırsa ileriki yaşam sağlığı için o kadar iyidir.
Bebeğin beslenmesine 1 yaşından önce tuz ve şeker eklenmesi, bebeğinizde böbrek hasarları, obezite ve çeşitli metabolik hastalıklara sebep olabilir. Bu sebeple bebeğinizi mümkün olduğu kadar şeker ve tuz ile geç tanıştırmalısınız.
Yumurta Beyazı
Yumurta anne sütünden sonra en kaliteli proteindir. Bebek beslenmesinde çok önemli bir yere sahiptir. Yumurta sarısını üç gün kuralına takiben, doktorunuz da danışarak bebeğinize 7. ayda verebilirsiniz.
Yumurta beyazının alerji potansiyeli çok yüksek olması sebebiyle uzmanlar tarafından 1 yaşından önce bebeğinizin beslenmesine eklenmesi önerilmez.
Çilek ve Kivi
Meyvelerde ise bebek beslenmesinde antioksidan, vitamin ve mineral takviyesi olarak meyvelerin yeri tartışılamaz. Ancak çilek, kivi gibi bazı meyveler alerjik potansiyeli yüksek olması sebebiyle 1 yaşından önce önerilmez.
Bunun dışında narenciye ürünleri çok asitli olduklarından 1 yaşın altındaki bebeklerde pişik, döküntü, karın ağrısı gibi durumlara sebebiyet verebileceğinden dikkatle kullanılmalıdır.
Deniz Ürünleri
Omega 3 desteği açısından balık ve diğer deniz ürünleri de bebek beslenmesinde çok önemli bir yere sahiptir. Ancak ağır metal içeriği ve alerjik potansiyeli yüksek olduğu için 1 yaşından önce bebeklerin beslenmesine eklenmesi önerilmez.
Kafein İçeren İçecekler
Kafein içeren besinler bebeklerde böbrek hasarlarına neden olabilir. Bu sebeple bir yaşından önce önerilmemektedir.
Çikolata ve şeker
Şekerin hiçbir besleyici özelliği yoktur. Aksine çürük oluşumları, iştahsızlık ve obezite riski gibi pek çok zararı vardır. Bebeğinizi küçükken şekerden ne kadar uzak tutarsanız, sağlığı için ileriye dönük o kadar iyi yatırım yapmış olursunuz.
Bazı sebzeler
Sağlıklı olduğu bilinse de bazı sebzeler bebekte besin alerjisine bağlı reaksiyonların ortaya çıkmasına neden olabiliyor. Alerjinin kalıcı olmaması için bebeğe 1 yaşından önce verilmemesi gereken sebzeler arasında domates, patlıcan yer alıyor.
Bakla
Ülkemiz de dahil olmak üzere pek çok Akdeniz ülkesinde, glukoz altı fosfat dehidrogenaz enzimi eksikliği çok sık görülür. Bu eksikliği olan bebeklerde ise bakla tüketimi, ani kırmızı kan hücrelerinin yıkımına neden olabiliyor.
Bitki çayları
Bitkisel olan her şey sağlıklı olur düşüncesi büyük bir yanlıştır. Özellikle adaçayı ve bazı papatya türleri içerdikleri toksik maddeler yüzünden zehirlenmelere yol açabilir. Bu yüzden bebeklik çağında tüketilmemesi gerekir. Fakat doktorunuza danışarak ıhlamur, rezene gibi çayları 6. aydan sonra bebeğinize verebilirsiniz.
Paketli hazır ürünler ayrıca konserveler, meyve suları, hazır gıdalar, salam, sosis, sucuk vb. ürünlerde katkı maddesi, ilave şeker içermesi sebebiyle 1 yaşından önce bebek beslenmesine eklenmemelidir.
Baharatlar ve acı besinler
Bu arada bebeklere baharat verilmesi de sakıncalıdır. Sebebi ise; bebeğinizin sindirim sistemi henüz baharatı ve acıyı sindiremez. Bu yüzden böyle gıdalar yediğinde reflü, kabızlık ve gaz gibi sorunlar yaşayabilir. Ayrıca köri gibi bazı yoğun baharatlar alerjiye neden olabilir.
İnek sütü
Son olarak bebekler inek sütünü kolay sindiremez. 1 yaşından önce bebek beslenmesine eklenirse; alerji, kabızlık, gaz problemleri gibi bazı sorunlara yol açabilir. Yapılan araştırmalarda inek sütünün bebeklerde kansızlığa da sebep olduğu bulunmuş.
Bu sebeple bebeğinize 1 yaşından önce inek sütü vermemelisiniz.
1 yaşa kadar bu besinleri bebeklerimizden uzak tutmaya özen gösterin. Olası alerji durumunda genellikle ciltte kaşıntı ve döküntü gibi hafif belirtiler görülse de bazı bebeklerde kurdeşen, kusma ve ishal gibi daha ciddi belirtiler de ortaya çıkabilir. Eğer hırıltılı solunum, nefes darlığı, dil, dudaklar ve yüzde şişme görülürse derhal uzmana başvurulmalıdır. Çünkü bu belirtiler anaflaksi adı verilen ve ölümle sonuçlanabilen çok ciddi bir alerjik reaksiyon göstergesidir.
Bir sonraki yazımda görüşmek üzere.
Sağlıkla kalın...