İşçi ve işveren ilişkisi yazımızda  işçi haklarına alt başlıklarla yer vermiştik.Takip eden süreçte;

İşçinin iş gücü ve hizmeti  karşılığında ücret hakkı ve İşçinin Mobbinge (Psikolojik Taciz) Karşı Korunma Hakı veaskere giden işçi haklarını  sizlere izah etmeye çalıştım.

Yazımızın devamı olarak kadın işçinin haklarına bir bakalım ;

4857 sayılı İş Kanunu’nun 5’nci maddesinde belirtildiği üzere İşveren, esaslı sebepler olmadıkça tam süreli çalışan işçi karşısında kısmî süreli çalışan işçiye, belirsiz süreli çalışan işçi karşısında belirli süreli çalışan işçiye farklı işlem yapamaz.

İşveren, biyolojik veya işin niteliğine ilişkin sebepler zorunlu kılmadıkça, bir işçiye, iş sözleşmesinin yapılmasında, şartlarının oluşturulmasında, uygulanmasında ve sona ermesinde, cinsiyet veya gebelik nedeniyle doğrudan veya dolaylı farklı işlem yapamaz.

Aynı veya eşit değerde bir iş için cinsiyet nedeniyle daha düşük ücret kararlaştırılamaz.

İşçinin cinsiyeti nedeniyle özel koruyucu hükümlerin uygulanması, daha düşük bir ücretin uygulanmasını haklı kılmaz.

İlgili kanun maddesinden anlaşılacağı üzere ;

 İşçi işe alınırken cinsiyet ayrımı yapılmaksızın  kadın işçiye , erkek işçiyle aynı ücretin verilmesi gerekmektedir. İş akışında gerek terfi gerek se eğitim süreçlerinde ayrımcılık yapılmaksızın aynı imkanların sağlamalıdır.

Evlilik durumun da kadın işçinin hakları ;

4857 sayılı iş kanunun ve halen yürürlükte olan 1475 sayılı Yasanın 14 üncü maddesinde belirtildiği üzere kadın işçinin evlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde evlilik sebebiyle kıdem tazminatına hak kazanabilecek şekilde feshedebileceği hükme bağlanmıştır. Kadın işçinin evlilik sebebi ile fesih hakkı evlilik tarihi itibari ile başlamaktadır. Evlilik öncesinde bu hakkın kullanılması da muhtemel değildir.

Yani kadın işçi evlendiği tarihi takip eden 1 yıl zarfında işverene yazılı olarak başvuru yapması halinde kıdem tazminatını hakkedebilecektir. Bu hak sadece kadın işçiye verilmiş bir haktır.

Doğum halinde kadın işçinin hakları;

Kadın işçiye hamilelik sürecinde verilmiş haklar bulunmaktadır. Bunlar Ücretli izin ücretsiz izin ve süt iznidir.

Kadın işçi hamileliğinin son 2 ayı yani 8 hafta ve hamilelik sonrası ilk 2 ayı yani 8 haftayı kapsayan süre toplam 16 hafta  analık iznidir. Çuklu gebeliklerde sonraki 8 haftaya 2 hafta daha eklenerek analık izni 18 haftaya çıkartılıyor. Doğum sonrası babanın da 5 gün doğum izni bulunmaktadır.

Eğer işçi kadının evlatlık edinme süreci varsa ve  çocuk 3 yaş altındaysa da 8 hafta analık izni kullanabilmektedir.

Diğer haklara değinmemiz gerekirse ;

Doğum parası almaya hak kazanabilmektedir. 2023 yılı için  İlk Çocuk için 300 TL , 2. çocuk için 400 TL ve 3. ve daha fazlası çocuk için ise 600 TL ödenmektedir.

Emzirme Ödeneği yani süt parası : Sigortalı çalışan anneye yada eşi çalışmayan ssk lı babaya verilen haktır. 2023 yılı tutarı 520 TL dir.

Doğum sürecinde ki çalışanın 4857 sayılı İş Kanunu’nun 74/4. maddesinde belirtildiği üzere “Hamilelik süresince kadın işçiye periyodik kontroller için ücretli izin verilir”, yine 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 30. maddesine dayanılarak hazırlanan Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik’in 11. maddesinde de “Gebe çalışanlara gebelikleri süresince, periyodik kontrolleri için ücretli izin verilir” hükmü vardır. İşveren kadın işçinin kontrole gittiği süreçleri ücretli izin olarak değerlendirmelidir.

Doğum sonrası süreçte 4857 sayılı İş Kanunu’nun 74. maddesi gereğince, kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilmesi gerekir. Bu süreyi hangi aralıkta kullanacağını  kadın çalışan kendi belirler ve işveren izni dahilinde talebi halinde kullanır.

Bunu takiben işçinin talebi halinde Haftanın çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin hakkı, Altı aya kadar ücretsiz izin hakkı ve kısmı süreli çalışma hakkı bulunmaktadır.

İş hukuku ve işveren ilişkileri süreçleriyle ilgili  merak ettiğiniz ve bilgi almak istemeniz başlıkları yorum kısımında belirtmeniz halinde sizlere yardımcı olmaya çalışacağım.